Slovaci su nam i braća i prijatelji

PREMA nezvaničnim informacijama iz Brisela Srbija će dati podršku Miroslavu Lajčaku, ministru spoljnih poslova Slovačke kao kandidatu za mesto generalnog sekretara UN. Ova vest za dobre poznavaoce istorijskih prilika i međudržavnih odnosa Srbije i Slovačke nije iznenađujuća.

- Svojim glasanjem za Miroslava Lajčaka, slovačkog ministra spoljnih poslova, Srbija nastavlja viševekovno prijateljstvo sa državom Slovačkom, koja iskreno podržava srpsku politiku - kaže istoričar Nebojša Kuzmanović.

On podseća da je upravo svojim glasanjem protiv predloga da Kosovo postane član Unesko, država Slovačka nedavno jasno iskazala svoju privrženost Srbiji, sa kojom već vekovima ima zajedničku istoriju i zajedničku sudbinu dva naroda.

- Kako je srpska vojska od 16. veka branila slovačke zemlje od Turaka, a potom od Mađara, a u 19. veku zalagala se za samostalnost Slovačke i njeno ujedinjenje sa Slovenima u okviru panslovenskog pokreta, tako je i Slovačka branila interese Srbije prilikom napada NATO 1999. godine i prilikom otcepljenja Kosova 2007. godine - ističe dr Kuzmanović, stručnjak za srpsko-slovačke odnose iz Novog Sada.

Kuzmanović objašnjava da pozadinu ovih političkih događaja čini zajednička sudbina dva naroda, Slovaka i Srba, koji sedam vekova prepliću svoje živote, ponajviše na prostoru slovačke Gornje Zemlje i Vojvodine. Prvi Srbi koji su se doselili na prostor današnje Slovačke u 15. i 16. veku naselili su se u gradu Komarno.

- U 19. veku u Bratislavskom liceju školovani su veliki srpski prosvetitelji Vuk Karadžić, Dositej Obradović, Đura Daničić, Svetozar Miletić i mnogi drugi intelektualci, koji su udarili temelje modrene srpske kulture. I tokom Drugog svetskog rata mnogi naši ljudi borili su se sa Slovacima za oslobođenje njihove zemlje - ističe Jan Jankovič, slavista iz Bratislave koji je napisao desetine knjiga o srpskoj književnosti i političkih esejista o Srbima

Čelnici Udruženja Srba na našem groblju u Velikom Međeru

Sa druge strane, Srbija je od 18. veka postala utočište iseljenih Slovaka u kojoj se osećaju kao u novoj domovini. Slovaci, njih 52.750, imaju svoju Evangelističku crkvu, Maticu slovačku, Slovačko pozorište, Slovačku televiziju i radio, Slovačke narodne svečanosti, svoj Nacionalni savet i status nacionalne manjine. Uz to Kovačica i njeni slikari naivici su postali deo kulturne baštine Srbije.

- Slovaci i Srbi su već vekovima braća i prijatelji - tvrdi dr Nebojša Kuzmanović.

U Slovačkoj danas zvanično ima po popisu 698 Srba, a nezvanično, po evidenciji administracije, oko 3.500 naših ljudi. Slovačka je njima 2010. godine dodelila status nacionalne manjine, čime je iskazala spremnost da štiti i razvija nacionalni identitet i kulturu slovačkih Srba. I srpski jezik je uvrstila u Evropsku povelju jezika nacionalnih manjina.

- Kao braća, Slovaci politički brane Srbe od amerikanizacije, ali i od albanizacije Kosova i Metohije. Srbija podržava nezavisnu politiku Slovačke. Mi Slovaci i Srbi se zajedno borimo za demokratska prava malih država i naroda u velikoj Evropi - izjavio je, za "Novosti", akademik Jan Jankovič.

Miroslav Lajčak

Slovaci i Srbi zajedno su u Slovačkoj 1999. godine protestovali protiv NATO bombardovanja srpskog naroda, a 2013. godine organizovali su i demonstracije protiv albanskih nacionalista. Da se u Slovačkoj svake godine organizuju izložbe o stradanjima srpskog naroda, o Nikoli Tesli, konferencije o srpsko-slovačkim odnosima i Dani srpske kulture, koje realizuje Stane Ribič i Udruženje Srba u Slovačkoj.

DOBRE NAMERE

Odlične odnose Slovačke i Srbije utrdili su i Tomislav Nikolić, predsednik Srbije i Ivan Gašparević, predsednik Slovačke, kog je naš predsednik 2013. godine prilikom posete Bratisilavi odlikovao Ordenom republike Srbije za zasluge u razvijanju i učvršćivanju miroljubive saradnje i prijateljskih odnosa između dve zemlje.

Tom prilikom predsednik Slovačke je istakao da Slovačka kao država daje svoju podršku Srbiji u borbi za nezavistan i demokratski put, ne priznaje nasilno odvajanje pokrajine Kosovo i Metohija i podržava zvanični Beograd na putu u EU. To je politička osnova na kojoj Srbi u Slovačkoj i Srbiji sa Slovacima grade prijateljstvo.

Demonstracije Slovaka i Srba u Bratislavi

BRATSKO SRCE

- KADA je Slovačka bila slaba jedno su joj Srbi pomagali. Kada se Srbija našla u nevolji mi smo pomogli Srbima. Zbog tog nesebičnog prijateljstva mi u Slovačkoj imamo običaj da za Slovake i Srbe kažemo da su to dva naroda, a jedno bratsko srce - tvrdi Jan Janković, slovački akademik iz Bratislave.