Inženjer oživeo zaboravljeno selo

ZAHVALjUJUĆI mladom inženjeru Milošu Stojadinoviću (27) za selo Pasjak čulo se daleko izvan teritorije grada Kruševca. Jer Miloš je najpre objavio monografiju o selu odakle vodi poreklo, a potom za tu knjigu bio nagrađivan. Istraživao je ovo skoro zaboravljeno mesto šest godina, a minulog vikenda, pokrenuo manifestaciju nalik na sabore iz davnina!

- Želja meštana bila je da se obnovi običaj seoskog okupljanja uz izvorno stvaralaštvo, tako da smo ugostili etno-grupu “Lazarice” - priča za “Novosti” Miloš Stojadinović. - Nadam se da će smotra postati tradicionalna, kako bi predstavljali naše malo selo barem jednom godišnje.

A Pasjak je najpre “oživeo” na 260 stranica istoimene monografije koju je Stojadinović nedavno objavio. Vojni i istorijski arhivi, spomenici na groblju, zapisi i požutele fotografije, pomogli su Milošu da rekonstruiše pasjačku istoriju i da, čak, spoji neke familije iz sela koje su nakon istraživanja shvatile da su u dalekim rođačkim ili kumovskim vezama!

- Pasjak se sada i gradi i nadam se da će se lepo razvijati, jer je dugo bio skrajnut, a od grada je udaljen jedva desetak kilometara - kaže nam Miloš, koji redovno posećuje svoju baka Grozdanu u Pasjaku. - Selo je dosta staro. Prvi put, spominje u turskom popisu iz 1530. godine kao selo u nahiji Zagrlata, kao bivše naselje nahije Aladža Hisar (Kruševac). O nastanku imena sela postoje čak 11 legendi, pa je po tome jedinstveno u svetu.

U Pasjaku živi 238 stanovnika i ovo je jedno od najmanjih kruševačkih naseljenih mesta. Ima četvororazrednu školu, Dom kulture, Crkvu Sv. Nikole Mladog, spomen-česmu izginulim meštaima u oslobodilačkim ratovima, ali i fudbalski klub. Istorija koja se delimično može sagledati i na groblju, gde počiva kmet Radenko od 1837. godine privukla je i novinare kruševačkog dopisništva RTS-a. - Želeli smo da napravimo priču o Milošu i monografiji, a kada smo otišli na teren, videli da samo mesto zaista zaslužuje posebno dokumentarno ostvarenje - predočava za “Novosti” Vesna Kezović Miljković, dopisnica nacionalnog servisa i autorka dokumentarca “Lepi dani u Pasjaku”. - Danas u njemu živi tek nešto više od 200 duša.

OBRAZOVANjE Četvororazredna škola u Pasjaku,Foto Arhiva Petar Tasić

BEZ POSLA

STOJADINOVIĆ je strukovni inženjer elektrotehnike i računarstva, ali bez posla. Smatra se jednim od najboljih poznavalaca lokalne istorije i dostojni naslednik Bude Ilića, Čedomira Marjanovića. Pre četiri godine pokrenuo je jednu od najpopularnijih lokalnih fejsbuk-stranica “U vremenu starog Kruševca”, a u saradnji sa mladima iz “Idejnet kluba” nastavio rad na sajtu “Slike Kruševca”.

POZNATI IZ PASJAKA

PASJAK je iznedrio ličnosti poznate u različitim oblastima: nekadašnji narodni poslanici Desimir Milosavljević i Ljubomir Jovanović zamenik javnog tužioca SFRJ Stojan Miletić, dr Miroslav B. Miletić, general-major na VMA, predsednici SO Kruševac tokom 90-ih godina Živorad Jovanović i Dragan Jovanović, dr Jelena Bradić, profesor na Prinstonu, srpsko-francuski glumac Saša Petronijević, estradni umetnici Radiša Milojević, Dušica Milojević i drugi.