Patrola Novosti u Golupcu: Tamo gde Dunav izgleda kao more

TAMO gde Dunav izgleda kao more, na mestu gde se korito moćne reke širi u veliko jezero pre nego što se sjuri u ždrelo Đerdapske klisure - Gvozdene kapije Evrope, nalazi se gradić Golubac. S njegovog lepo uređenog keja pogled klizi po zupčastoj ivici Karpata i belim stenama Homoljskih planina nad kojim stražari visoka Golubačka tvrđava.

Iako je sezona godišnjih odmora iza nas, u živopisnoj varošici i dalje ima mnogo posetilaca. Čak i one koji su samo u prolazu Đerdapskom magistralom, ni poslovično snažna košava ne može da odvrati od predaha na golubačkom keju i uživanja uz ustalasanu sinju pučinu Dunava nad kojom krmane beli galebovi. Oni koji vole pecanje rade isto, sedeći oko malog zaliva na kraju keja.

Najveća atrakcija ovog turističkog gradića kako se najavljuje, od 2017. biće poseta restaurisanom Golubačkom gradu i prostoru oko njega koji će biti arheološko-turistički kompleks. Zasad, dok su radovi u toku, nije moguće prići nekadašnjoj visokoj srednjovekovnoj tvrđavi sa devet kula i luci, vešto podignutoj na strmoj litici kojom počinje klisura.

Ipak, u Golubačkom gradu se može uživati gledajući ga s okolnih bregova, jer se tako stvara nova i šira slika utvrde koja je rasla od rimskog kastruma do srpskog i ugarskog srednjovekovnog grada, pod čijim su se okriljem brodovi nakrcavali blagom iz rudnika istočne Srbije. Posmatrajući s visine Golubački grad, jasno se uočavaju skrivene doline između bregova kojima su karavani natovareni dragocenim metalima stizali do Dunava.

Do tih vidikovaca moguće je stići lakom i nekada dobro i jasno obeleženom šetnom stazom (vodi ivicom Nacionalnog parka Đerdap) ili putem kojim su tutnjali šleperi iz sad napuštenog kamenoloma. Nažalost, lepi drveni putokaz u golubačkom vikend naselju Dedine, koji je nekad jasno usmeravao šetače, danas je izbledeo i iskrivljen.

Iako bi bilo logično da se gradi i šetna staza kraj obale predivnog Đerdapskog jezera, od kraja uređenog keja do tvrđave, nje nema. A upravo se šetajući obalom mogu videti monumentalni pejzaži klisure koji su ulivali strahopoštovanje putnicima pre izgradnje hidrocentrale i podizanja nivoa Dunava.

Hodajući kraj obale mogu se još videti oštre hridi koje su bile strah i trepet za brodare, a iz dubine Dunava štrči i šiljak najčuvenije hridi Babakaj, gde su prema lokalnoj legendi, Osmanlije razapele lepu Turkinju koja se zaljubila i pokušala da pobegne kod mladog Srbina.

Sama tvrđava i Đerdapsko jezero, široko 6,5 kilometara kod Golupca, najbolje se vide sa ivice zapanjujućeg kratera napuštenog kamenoloma, do koga vodi lep i širok put, koji uopšte nije obeležen. Njegov desni krak vodi do ivice dubokog grotla majdana kamena koji impresionira svojom veličinom i bojama.

Leva staza koja je već zarasla u mlado šiblje, posle stotinak metara kroz bakarnocrvenu šumu spaja se sa stazom iz Dedina. Tu se vidi na sreću dobro očuvan putokaz ka Golemoj čuki, s koje se pruža neverovatan pogled na "golubačko more" i ulaz u klisuru. Ulaganje minimalnog napora u obnavljanje starih i postavljanje novih oznaka sigurno bi privuklo mnogo više posetilaca na atraktivni krug oko Golupca ili na dugu šetnju do kanjona Brnjičke reke. Zasad ovim predivnim predelima prolaze uglavnom lovci i pasionirani planinari, koji šetnju ovim krajevima vole baš u jesen, kad su homoljska brda obučena u bezbroj nijansi toplih boja.

STANICA

KURIOZITET Golupca je nekadašnja standardno otrcana autobuska stanica. Ona je preuređena u prijatan i čist turistički komples u kome se nalaze restorani, prodavnice, apoteka, sobe za prenoćište, pa čak i zatvoreni bazen.

RUŽAN putokaz koji nepogrešivo ukazuje da je Nacionalni park Đerdap kod Golupca opasno blizu civilizaciji jesu deponije lokalnih vikendaša.