Ko petlje da raspetlja?

KROZ centralne ulice Vrbasa, Kule i Sombora, tik uz osnovne i srednje škole, krstare šleperi, kamioni, automobili... Više od 12.000 vozila dnevno u tranzitu. Saobraćajne nesreće, buka, zagađenje. Sve je to danak koji uzimaju putne prečice do inostranstva - Mađarske i Hrvatske.
Još pre dve godine čelnici ovih opština pokrenuli su inicijativu za izgradnju severne obilaznice, odnosno utvrđivanje koridora međunarodnog putnog pravca E-75 Vrbas, Kula, Sombor, granični prelaz Bački Breg, ukupne dužine 49 kilometara. Time bi se sav tranzitni i teretni saobraćaj izmestio na tu obilaznicu. Od Sombora put bi se račvao ka Bačkom Bregu i južno, ka Apatinu.
- Ovaj projekat mora da uradi Ministarstvo za infrastrukturu i to je za Vojvodinu kapitalna investicija - navodi zamenik predsednika vrbaske opštine Igor Bečić. - Projekat je prosleđen i kancelariji za Nacionalni investicioni plan. Vrbas ima strateški položaj, izlaz na autoput Horgoš - Beograd. Prema našoj proceni obilaznica može da bude izgrađena u roku od godinu dana.

Kraće i brže

REALIZACIJOM ovog projekta, putovanje iz zemalja zapadne Evrope prema jugu bilo bi kraće za oko 150 kilometara. Unapredila bi se saobraćajna infrastruktura Zapadnobačkog i Južnobačkog okruga sa više od 200.000 stanovnika.
Država nema nameru da na plodnoj vojvođanskoj zemlji gradi nove putne pravce. Planira, međutim, da obilaznicama oko naseljenih mesta reši problem, poveže ih sa postojećim putevima, koje bi, naravno, trebalo da obnovi.
Isto tako, sa svih strana predviđa da "uvuče" saobraćaj na autoput Horgoš-Požega, čije kompletiranje kreće aprila naredne godine. Bar tako najavljuju koncesionar i koncedent na tablama postavljenim na budućoj trasi leve trake od severne granice do Novog Sada. U Kuli procenjuju da je projekat obilaznice "na dugom štapu".
Ipak, Velibor Milojičić, predsednik Privremenog organa opštine Kula, ocenjuje ga kao "fantastičan projekat, jer bi izgradnjom bili rešeni veliki problemi":
- Uz regionalni i magistralni put, koji prolazi kroz naseljena mesta na teritoriji naše opštine, imamo četiri osnovne i dve srednje škole - navodi Milojičić. - Mnogo je dece tu izgubilo živote. Imali smo problema čak i semafore da postavimo, da bi nam oko 2.500 đaka bilo bezbedno.
Što se Sombora tiče, jugozapadni deo obilaznice u dužini od 1,4 kilometra već duže vreme čeka završne radove. Deonica je započeta još pre dve godine i urađen je nosivi sloj asfalta. Da bi put bio pušten u saobraćaj potrebno je da se urede i raskrsnice.

Sve je stalo

- SVE je stalo, jer novca nema - navodi v. d. načelnika Odeljenja komunalnih delatnosti Milanka Krstić. - Zima može da nanese veliku štetu, pa je potrebno ili da se uradi završni sloj asfalta, ili da se ono što je do sada urađeno zaštiti od propadanja. Ali, o tome odlučuje Ministarstvo za infrastrukturu. Inače, severni i južni deo obilaznice oko Sombora je u funkciji. Jugoistočni deo od 2,5 kilometara se projektuje, a za istočni deo imamo obećanje ministra Velimira Ilića da će njegovo ministarstvo finansirati projektovanje.
Obilaznica oko Apatina, koja bi trebalo da izmesti regionalni, odnosno državni put drugog reda 101 iz naseljenog dela, predviđena je još Generalnim planom iz 1970. godine.
- Završena je odgovarajuća urbanistička dokumentacija za obilaznicu od 3,5 kilometara oko Apatina - navodi glavni arhitekt Zoran Ljubenović. - Predviđen je koridor širine 30 metara, sa dve trake ukupne širine 7,2 metra. Oko 30 hektara zemljišta će biti u funkciji obilaznice. Do proleća očekujemo da će biti odrađen imovinsko-pravni deo, da će biti urađena projektna dokumentacija, a sama izgradnja koštaće oko milion evra, što bi trebalo da finansira država. A, mi ćemo uraditi sve ono što izgradnji prethodi.
Šef tehničke službe Odeljenja centar "Novi Sad" JP "Putevi Srbije" Dragan Čubrilo, povodom toga kaže:
- Što se tiče pobrojanih opština, u planu je rekonstrukcija magistralnih puteva M-3 i M-18 deonice autoputa Vrbas-Kula-Odžaci-Sombor. Dakle, predviđena je obnova putnog pravca sa obaveznom izgradnjom obilaznica oko Vrbasa, Kule, Odžaka i završetak započete obilaznice oko Sombora.
Neophodna je, kaže još, izgradnja obilaznice oko Apatina, jer se na taj način stvara bolja veza za prevoz robe, koja dolazi Dunavom i treba da se transportuje ka koridoru 10.
- Za sve pobrojane obilaznice uglavnom je priprema dokumentacije u toku, dok se na obilaznici oko Sombora očekuje nastavak radova u 2008. godini - ističe Čubrilo.
On navodi i da država priprema dokumentaciju za sve pravce, koji će se ulivati u autoput Horgoš-Požega.

Ipsilon krak

TAKOZVANI "ipsilon krak" biće sastavni deo autoputa Horgoš-Požega. Dakle, osim kraka od Subotice ka Horgošu, biće urađena i deonica od Subotice (petlja "jug") do graničnog prelaza Kelebija u dužini od 24 kilometra.
Tehnička dokumentacija izrađena je na nivou idejnog projekta. Urađeni su projekti neophodni za eksproprijaciju, deo "ipsilon kraka" izveden je kao polu auto-put u dužini od šest kilometara. Jedan deo trase izlicitiran i ugovoren, ali su zbog nedostatka novca radovi zaustavljeni.
Obilazni put oko Subotice prvenstveno treba da reši problem tranzitnog saobraćaja kroz ovaj grad, pre svega kroz Zagrebačku ulicu.
Izgradnjom "ipsilon kraka" aktivira se granični prelaz Kelebija, a to znači bolji i efikasniji protok međunarodnog saobraćaja i negovo povezivanje na koridor 10 odnosno deonicu Horgoš-Požega. Dobija se i kvalitetnija i brža veza sa magistralnim putem M-17.1 (E-660) prema Somboru odnosno zapadnom delu Vojvodine.
Putni pravac od Subotice do Sente od 25 kilometara je deo Magistralnog puta M-24 i to: Subotica - Senta - Kikinda - Zrenjanin - Pančevo - Kovin. Deonica Subotica - Senta je jedini deo ovog putnog pravca koji je zemljani, odnosno neizgrađen. Omogućava se brži izlazak severnog Banata na Koridor 10, kao i bolja veza sa budućim koridorom Segedin - Kikinda - Temišvar, kao i daljem aktiviranju evroregije Dunav - Kriš - Moriš - Tisa
Izgradnjom petlje "mali iđoš", koja je predviđena Prostornim planom autoputa E-75 u zoni naseljenog mesta, ova nerazvijena opština imala bi mogućnost otvaranja industrijske zone u neposrednoj blizini autoputa u dužini od približno 10 kilometra.
Petlja omogućava aktiviranje izgradnje koridora granični prelaz Bezdan - Sombor (obilaznica oko Sombora, koja je u izgradnji) - petlja "mali iđoš" - most preko Tise kod Ade (most je u izgradnji) - Kikinda - Temišvar. Koridor, predstavlja transverzalu u ovom delu Vojvodine, afirmiše funkciju mosta preko Tise kod Ade, povezuje tri države (Hrvatska, Srbija i Rumunija).


LINIJE NA "ALPINI"
STANjE asfalta na delu autoputa od Beograda do mosta kod Beške je iznenađujuće loše. Iako je ova deonica puštena u saobraćaj 2003. godine, a završni sloj asfalta "udaren" godinu dana kasnije, kompletan put već je išaran crnim zakrpama. Putari kažu da je to specijalna smesa, koja popunjava "prsline" da voda ne bi prodirala. Inače, ovu deonicu gradila je austrijska "Alpina".


INĐIJA I S.PAZOVA
U ZONAMA Inđije i Stare Pazove u izgradnji su moderne gradske magistrale sa četiri trake i to od autoputa E-75 do ovih naseljenih mesta. U sklopu modernih saobraćajnica razvijaju se veliki industrijski kompleksi. Završetak radova očekuje se u 2008. godini.