Vremeplov jednog uspeha – 75 godina čuvari zdravlja

Od „male beogradske radionice“, preko jednog od prvih proizvođača penicilina u svetu, do uglednog lidera. Ovo je priča o misiji čuvanja našeg zdravlja koja traje.

Foto arhiva – Galenika a.d. Beograd

Sedamdeset i pet godina je i u istorijskom smislu dug period, a posebno u trajanju i razvoju jedne firme kakva je Galenika a.d. Beograd, predstavljaju vreme velikih promena, transformacije i prilagođavanja. Prolazeći svoj 75 godina dug put, Galenika je imala blistave trenutke uspona, ali i periode izazova. Za sve uspehe i prevaziđene izazove Galenika treba da zahvali svojim ljudima. Zapravo – šta reč „Galeničar" znači? Koliko se još kompanija može pohvaliti time da je iz njenog imena izvedena reč koja označava više od njenog zaposlenog – označava čoveka koji joj pripada. Svojim znanjem, svojim trudom, svojom odanošću, generacije Galeničara gradile su i grade Galeniku... Ovo je priča o kompaniji i njenim ljudima. Galenici i Galeničarima koji su čuvari zdravlja već 75 godina.

Koreni nastanka

Osnovana 18. jula 1945. godine, Galenika je dobila ime po Galenu, začetniku naučne farmacije. Sa samo 43 zaposlena, Galenika je bila „mala radionica“ za proizvodnju lekova. Od tada, ona je prošla faze u kojima je bila zemunski i beogradski proizvođač lekova, zatim srpska fabrika, onda jugoslovenska, a danas je to naša, a svetska kompanija.

Četvrti proizvođač peniclinina u istoriji sveta

Več 1946. godine, Galenika izrasta u perspektivnog proizvođača lekova i u godinama koje slede počinje da preduzima niz ozbiljnih poduhvata kako bi mogla da proizvede što kvalitetnije lekove.

Jedan od najbitnijih poduhvata jeste vezan za početak proizvodnje penicilina. Naime, malo je poznato da je Galenika četvrti ikada proizvođač penicilina u svetu. Do 1949. godine, penicilin se proizvodio samo u tri zemlje – SAD, Engleskoj i Francuskoj. Veoma teške ekonomske i zdravstvene prilike nakon završetka Drugog svetskog rata u tadašnjoj Jugoslaviji, opredelili su Organizaciju ujedninjenih nacija da preko svog programa UNRRA (Agencija Ujedinjenih nacija za pomoć i obnovu, 1943-1949), otkupi jednu kompletnu fabriku za proizvodnju penicilina i preseli je u tadašnju Jugoslaviju. Izbor je pao na fabriku koju je jedna američka farmaceutska kompanija izgradila u Montrealu (Kanada) još 1943. godine kao eksperimentalno postrojenje u kojem je prvi put u svetu primenjena nova tehnologija proizvodnje penicilina na bazi dubinske fermentacije. UNRRA je kupila celokupna fabrička postrojenja i dopremila do Beograda, a montaža tih postrojenja za proizvodnju penicilina u Galenici završena je 1. jula 1948. godine. Uz tim mladih domaćih entuzijasta, Galenika je uspela da osvoji proizvodnju penicilina, a prva bočica ovog leka je proizvedena 31. jula 1949. godine. Od tog trenutka kreće vrtoglavi razvoj Galenike.

Foto arhiva – Galenika a.d. Beograd

U godinama koje slede, Galenika sve više širi svoju proizvodnu paletu. Tako 1952. godine proširuje svoje poslovanje i na proizvodnju hemijskih i higijenskih proizvoda, osniva Pogon za sintezu više farmaceutskih hemikalija, a osnovano je i Flastersko odeljenje. Izvozni program se razvija, pa je već 1953. godine osnovano posebno izvozno odeljenje, 1955. Odeljenje fitofarmacije, a 1956. Biološka laboratorija. Pored toga, formira se i stručni časopis za medicinu, farmaciju, hemiju i srodne nauke, pod nazivom „Galenika", koji kasnije menja ime u „Medicinska revija". U tom listu, istaknuti stručnjaci i profesori univerziteta iz cele zemlje, prikazuju svoja iskustva u primeni Galenikinih proizvoda, dajući tako povratne informacije od velike važnosti za dalji razvoj proizvođača. Takođe, 1950. godine, Naučno-istraživački institut počinje da funkcioniše u okviru Galenike, koji za kratko vreme uspeva da okupi mlade istraživače, između ostalog regrutovanih sa Beogradskog univerziteta, od kojih su neki kasnije postali veoma poznati naučnici.

Priznanje Nobelovca i godine rasta

Osvajanjem proizvodnje peniclina, streptomicina, hloramfenikola i dr, Galenika se svrstala u red poznatih proizvođača farmaceutskih i hemijskih sirovina, što joj priznaju i najveći autoriteti. Jedan od njih, dobitnik Nobelove nagrade za mediciniu, pronalazač streptomicina g. Selman A. Vaksman, posetio je Galeniku u avgustu 1959. godine i tom prilikom odao puno priznanje za postignute rezultate.

Od 1959 do 1977. godine, Galenika beleži ubrzani proces prihvatanja savremene koncepcije razvoja, i njen ugled sve više raste kako na domaćem tako i stranim tržištima. U tom periodu počinje izgradnja nove fabrike na današnjoj lokaciji kraj Batajničkog druma, u sastav Galenike ulazi još nekoliko proizvodnih partnera, a karakteriše ga i porast poverenja stranih kompanija koje žele da sarađuju i ulaze u zajednička ulaganja. Potpisuju se ugovori sa Nigerijskim partnerom, a u Galeniku dolaze stipednisti iz dalekih zemalja kakva je Indonezija.

Uzlazna era se nastavlja, te krajem novembra 1978. godine, puštena je u rad nova fabrika lekova, sa kojom je Galenika napravila odlučni korak u svet. Nedugo zatim, 1984. godine ostvaren je još jedan značajan uspeh – otvorena je fabrika za proizvodnju ibuprofena koja je izgrađena zajedničkim ulaganjem britanskog partnera i Galenike. Konačno, 1990. godine, Galenika potpisuje ugovor sa američkom farmaceutskom kompanijom ICN, i postaje jedna od prvih privatizovanih kompanija u tadašnjoj Jugoslaviji, a nedugo zatim izlazi na američku berzu. Te iste godine, Galenika je među 14. jugoslovenskih proizvođača, zabeležila prvo mesto u prometu i plasmanu lekova na domaćem tržištu. Kombinujući licencne odnose sa vrhunskim proizvođačima lekova u svetu i sopstvene istraživačke projekte, Galenika je izrasla u vrhunskog proizvođača lekova i ozbiljnog izvoznika. Konačno, 2010. godine, izgrađena je nova Fabrika čvrstih farmaceutskih preparata, čime je završena jedna era.

Nova era: Galenika modernog doba

Galenika je od novembra 2017. godine postala deo brazilske NC Grupe (www.gruponc.net.br), koja obuhvata i EMS – najveću farmaceutsku kompaniju u Brazilu i jednu od najvećih farmaceutskih kompanija u celoj Latinskoj Americi. Brazilski vlasnici ističu da Galenika predstavlja simbol poverenja i kvaliteta i u skladu sa tim, strateški fokus stavljaju na budućnost i inovacije u kompaniji i portfoliju proizvoda, u korist korisnika Galenikinih proizvoda i tržišta. Kao direktan rezultat predanog rada, od samog početka privatizacije, Galenika beleži stalni rast i inovacije u svim oblastima poslovanja. Kontinuirano se ulaže u proizvodnju, poslovne standarde, razvoj zaposlenih, rast portfolija proizvoda, zaštitu životne sredine i održivost, zatim u korporativne odnose i kampanje proizvoda, kao i u digitalnu transformaciju i primenu principa industrije 4.0 kroz uvođenje najmodernijeg softvera za upravljanje poslovnim procesima SAP 4HANA Cloud, uz smart manfucaturing i Internet-of-Things u proizvodnji. Dolaskom Brazilskog vlasnika, Galenika od 2019. godine sa četvrte tržišne pozicije zauzima stabilnu drugu poziciju na tržištu, što je izuzetan uspeh. Regionalno i međunarodno prisustvo Galenike konstanto raste, otvara nova izvozna tržišta u EU, Bliskom Istoku i Africi, i to je direktan rezultat nove strategije i vizije. Sa sestrinskom kompanijom EMS iz Brazila, Galenikin Institut za istraživanje i razvoj nastavlja da razvija nove proizvode, i proširena je paleta proizvoda i lekova. I to je samo početak nove ere inovacija, generisanja pozitivnih vrednosti kroz održanje tradicionalanog poverenja i kvaliteta, koje brazilski vlasnik planira da realizuje.

Pogled u budućnost

Tokom 75 godina postojanja, ono oko čega Galenika nije imala kompromisa, bez obzire na izazove sa kojima se suočavala, jeste ispunjenje njen osnovne misije, odnosno da bude u službi zdravlja, da sa svojim proizvodima dopre do svakog doma i svake obolele osobe kojoj je potreban lek. Kvalitet bez kompromisa i stalne inovacije – to je opredeljenje desetine hiljada zaposlenih koji su utkali svoj pečat od jula 1945. godine, učinilo je da ova kompanija postane jedna od najuglednijih ne samo na našim prostorima.

Ono što je urađeno do sada, ne dovodi u sumnju da će današnja generacija i generacije koje dolaze ostvariti i najsmelije ambicije, pretvarajući brzim korakom nekadašnju „malu beogradsku radionicu" za proizvodnju lekova u pravog lidera u industriji. Jer Galenika i Galeničari su čuvari zdravlja već 75 godina i nameravaju to da budu u godinama i decenijama koje dolaze.

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije