SRPSKI GEN ŽIVI OD BRONZANOG DOBA: Rezultati višegodišnjeg naučnog istraživanja o poreklu našeg i ostalih naroda

DANAŠNjI Srbi imaju u proseku oko 50-60 odsto slovenskog porekla, a ostatak je genetika staro-balkanskog stanovništva pomešanog sa doseljenicima iz Anadolije, iz urbanih centara poput Konstantinopolja i Efesa. Ovo su rezultati petogodišnjeg istraživanja porekla Srba i ostalih balkanskih naroda koji su juče, pod nazivom "Genomska istorija Balkana od rimske granice do slovenskih migracija", objavljeni u prestižnom svetskom naučnom časopisu "Cell". Koristeći najnovije genomske tehnologije, istražujući staru DNK na Balkanu, tim istraživača iz Srbije, Španije i SAD, pokazao je kontinuitet gena današnjeg srpskog i staro-balkanskog stanovništva još od bronzanog doba.

Foto: Privatna arhiva

Istraživanje koje "Novosti" objavljuju prve posle svetske "premijere", inicirali su istraživači Biološkog fakulteta Univerziteta u Beogradu: prof. Miodrag Grbić, prof. Željko Tomanović, dopisni član SANU, i prof. Dušan Keckarević, kao i Arheološkog instituta: dr Ilija Mikić, dr Miomir Korać, dr Snežana Golubović sa saradnicima, a u saradnji sa Univerzitetom u Barseloni i Harvardom. Uz analizu drevne DNK na više od 30 lokaliteta, istraživanje daje presek genetičkih promena populacije i migracija na Balkanu kroz više od dva milenijuma.

Foto: B. Subašić

Određena je DNK sekvenca više od 140 skeleta iz perioda od 1. do 10. veka iz Srbije (Viminacijum, Timacum Minus - Kuline kod Knjaževca, Mediana...), Hrvatske (Zadar, Sisak, Osijek), Severne Makedonije, Bugarske, Rumunije, Albanije i Grčke. Prvi put su sekvencirani i genomi modernog srpskog stanovništva.

- Potvrđeno je da je bilo masovnih slovenskih migracija u 6. i 7. veku, koje su ostavile dubok genetički trag kod svih naroda Balkana - kaže prof. Grbić. - Oko 50-60 odsto slovenske genetike imaju i Hrvati, Rumuni i Bugari. Idući ka Grčkoj taj procenat opada na svega četiri do 20 odsto na grčkim ostrvima.

Foto: Фото: Приватна архива

POGLEDAJ GALERIJU

Prema rečima prof. Keckarevića, različiti jezici, religija i kultura ukazuju na demografske i kulturne procese tokom milenijuma istorije, iako su genetički veoma bliski. Analiza današnjeg genoma pokazuje najveću genetičku bliskost Srba, Hrvata i Rumuna.

- Najviše uzoraka je analizirano iz Viminacijuma - kaže dr Mikić. - Nedaleko od mauzoleja je pronađen grob muškarca od 19 godina poreklom iz današnjeg Severnog Sudana, najverovatnije rimskog vojnika. Ovo je prvi dokazani slučaj migracija iz podsaharske Afrike u Rimskom carstvu. DNK analizom potvrđeno je prisustvo još jedne osobe poreklom iz severne Afrike.

Foto: Tanjug

Dr Korać ističe da je to još jedan dokaz velike heterogenosti stanovništva Viminacijuma. Tako je, dodaje dr Golubović, kosmopolitski način života potvrđen i van samog Rima. Naši stručnjaci navode da je među važnijim rezultatima istraživanja i slučaj žene poreklom iz istočne Evrope, a živela je u Viminacijumu u 2. veku. To je za sada najraniji trag prisustva ljudi iz tog dela Evrope na našim prostorima. 

- Zanimljivo je da među analiziranim skeletima sa Balkana, uključujući i vojnike, gotovo da nema onih sa Apenina. To ukazuje na značajnu integrisanost lokalnog balkanskog stanovništva u Rimsko carstvo - ističu profesori Grbić i Keckarević. - Analiza skeleta pokazuje da su imali dominantnu starosedelačku EV-13 Y haplogrupu. Imajući ovo u vidu i to da je 18 Rimskih imperatora rođeno na teritoriji današnje Srbije, te da su oni pripadali lokalnom stanovništvu, jasan je kontinuitet genetičke veze sa našom modernom populacijom.

Foto: Zavičajni muzej Knjaževac

Navedeni rezultati, takođe, sugerišu i jednu istorijsku činjenicu, koja do sada u nedostatku genetičkih istraživanja nije mogla biti potvrđena: da je ovdašnja populacija kroz Rimsko carstvo dala i veliki doprinos evropskoj istoriji. 

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije