ETNIČKO ČIŠĆENJE RAVNIH KOTARA: U operaciji Maslenica prognano oko 10.000 Srba, stradalo oko 500, za zločine niko nije odgovarao

DOKUMENTACIONO-informacioni centar Veritas saopštio je, povodom 29 godina od zločina koje su pripadnici Hrvatskih oružanih snaga izvršili na području Ravnih Kotara, da je u operaciji "Maslenica" poginulo i nestalo 348 Srba, od čega 55 civila, prosečne starosti 60 godina.

EPA

Operacija Maslenica ili Masakr u Ravnim Kotarima predstavlja planiranu i organizovanu seriju napada na srpska sela na području Ravnih Kotara koje su sproveli pripadnici hrvatske vojske sa ciljem etničkog čišćenja ovog prostora od srpskog stanovništva. Sam naziv „Maslenica“ je kodni naziv Vojske Republike Hrvatske za ovu akciju.

U ovoj akciji koja je trajala do kraja 1993. godine ubijeno je i nestalo 348 civila i vojnika, a među njima 40 žena i četvoro dece. U hrvatskim logorima ali i u svojim kućama silovano je najmanje 50 žena i devojčica srpske nacionalnosti. U zbegovima je kao direktna posledica agresije umrlo još 165 civila, a ukupan broj stradalih je 513. Sa područja Ravnih kotara, koje su u ovoj akciji delimično zauzele hrvatske snage (nekoliko desetina km²), ukupno je prognano oko 10.000 stanovnika srpske nacionalnosti. Sela Smoković, Islam Grčki i Kašić su potpuno uništena i spaljena, a stradala su i nacionalno mešovita sela: Murvica, Crno, Zemunik, Poljica, Islam Latinski. Srbi iz tih sela su prognani, mučeni, poklani ili odvedeni u hrvatske logore.

Među žrtvama je i 65 dobrovoljaca sa prostora Srbije i BiH, koji su došli na Ravne Kotare da zajedno sa domicilnim Srbima brane njihova vekovna ognjišta.

Od ukupnog broja žrtava do sada je rasvetljena sudbina 337 ljudi, dok se na evidenciji nestalih vodi još 11, od čega šest civila, među kojima su tri žene.

U zbegovima je u narednih nekoliko meseci umrlo još 165 ljudi, uglavnom starije populacije, navodi Veritas.

Veritas ističe da su Hrvatske oružane snage 22. januara 1993. godine, pod kodnim nazivom “Maslenica”, izvršile agresiju na južne delove Republike Srpske Krajine (RSK).

Agresija je izvršena u toku realizacije “Vensovog plana”, kojim je godinu dana ranije RSK stavljena pod zaštitu mirovnih snaga UN-a (UNPROFOR), navedeno je u saopštenju.

U narednih nekoliko dana hrvatske oružane snage su uspele da zauzmu nekoliko desetina kvadratnih kilometara na Ravnim Kotarima, uključujući i aerodrom Zemunik i nekoliko visova na Velebitu, i da preuzmu kontrolu nad branom i hidroelektranom Peruća.

U ovoj agresiji najviše su stradala tri srpska sela - Islam Grčki, Kašić i Smoković, kao i etnički mešovita sela - Murvica, Crno, Zemunik Gornji, Poljica i Islam Latinski, navodi Veritas.

Srbi iz pomenutih sela su pobijeni, prognani ili odvedeni u zatvore i logore. Njihova bogata imanja su opljačkana, opustošena i uništena, a kulturni spomenici, groblja i crkve devastirani, oskrnavljeni ili porušeni, među kojima i Dvori Janković Stojana u Islamu Grčkom sa crkvicom Svetog Georgija, u kojoj je sahranjen poznati književnik Vladan Desnica, i crkve Svetog Georgija u Smokoviću i Svetog Ilije u Kašiću.

Veritas navodi da se jedan od težih zločina desio već prvog dana agresije na prevoj Mali Alan na Velebitu, u neposrednoj blizini osmatračnice UNPROFOR-a, kada su pripadnici hrvatske specijalne policije iz zasede ubili i masakrirali 22 pripadnika Srpske vojske Krajine (SVK) s područja Gračaca.

- Ovaj masakr počinili su pripadnici Petog voda iz sastava “Alfe”, kojim je komandovao Milijan Brkić zvani Vaso, donedavni zamenik predsednika HDZ-a i potpredsednik Hrvatskog Sabora u prethodnom sazivu, ističe se u saopštenju.

Veritas navodi da su operaciju “Maslenica” planirali i izveli Janko Bobetko, Ante Gotovina, Ante Roso, Mirko Norac i Mladen Markač, uz znanje i odobrenje Franje Tuđmana, tadašnjeg predsednika države i vrhovnog komandanta oružanih snaga RH, koji su već tada bili ili su naknadno unapređeni u činove generala.

Takođe se navodi da je u vreme "Maslenice" načelnik artiljerije sektora „Velebit“ bio Albanac sa KiM, Agim Čeku, koji je do 1991. bio oficir JNA.

Iako je agresija izvršena na zaštićenu zonu UN-a i pred očima mnogobrojnih pripadnika UNPROFOR-a, do sada, ni pred međunarodnim ni pred domaćim sudovima, niko nije procesuiran za zločine nad Srbima.

Veritas navodi da je, prema službenom popisu stanovništva u Hrtvstakoj iz 1991. godine u Kašiću živelo ukupno 765 stanovnika, od toga 757 (99 odsto) Srba, u Smokoviću 1.029, od toga 989 (96 odsto) Srba i Islamu Grčkom 1.139, od toga 991 (87 odsto) Srbin.

Prema popisu stanovništva u Hrvatkoj iz 2021. godine, u Kašiću je živelo 69, u Smokoviću 162 i u Islamu Grčkom 150 žitelja, bez oznake nacionalne pripadnosti.

BONUS VIDEO: 

BIO JE RAZORAN: Srušene kuće u Petrinji, mestu gde je bio epicentar zemljotresa u Hrvatsko

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije