ZABORAV ILI NEMAR PREMA VLADARSKOJ LOZI: Uprava za zaštitu kulturnih dobara Crne Gore podnela prijavu zbog štete na grobovima Petrovića

ZEMNI ostaci dinastije Petrovića u Dvorskom groblju na Cetinju decenijama čekaju da se njihovi grobovi upriliče onako kako dolikuje ovoj vladarskoj lozi. Iako su u nadležnosti države, propadaju naočigled Cetinjana i potomaka dinastije, kao i sveštenstva Mitropolije crnogorsko-primorske, koja je bila nemoćna da bilo šta preduzme u sanaciji oštećenih grobnica.

Krstovi polomljeni pre 30 godina i danas čekaju obnovu, a kako poručuju iz Mitropolije crnogorsko-primorske, bura koja je ovih dana podignita posle prijave Uprave za zaštitu kulturnih dobara Crne Gore zbog pričinjene štete na grobovima dinastije Petrović Njegoš u Dvorskom groblju, davno je trebalo da bude podignuta, a problem rešen. Iz pomenute uprave “mašu” prijavama protiv N. N. lica koja su dovela do situacije da se to kulturno blago nađe u takvom stanju.

- Nemar prema grobovima u najmanju ruku pokazuje i odnos prema dinastiji Petrovića, prema crnogorskom nasleđu i identitetu. Zbog toga, izražavamo nadu da u budućnosti nećemo biti svedoci sličnih opominjućih situacija - navodi se u reagovanju.

PROČITAJTE JOŠ: Podneta prijava zbog štete na grobovima Petrovića (FOTO)

Usledio je odgovor Mitropolije crnogorsko-primorske, u kome se ističe da se grobnice na Dvorskom groblju nalaze u ovakvom stanju od 1945. godine pa sve do danas.

- Uprava Cetinjskog manastira u poslednje vreme zaključava kapiju kako bi sprečila ulaz na groblje i dalje skrnavljenje grobnica. Isto tako, monasi su nekada razbacane ostatke grobnica uspeli makar da saberu na jedno mesto, kako ne bi bile rasute, i oni se staraju, koliko je to u njihovoj moći, da groblje bude uredno i čisto od otpadaka ubačenih tokom noći i u periodu nevremena. Nažalost, ove groblje je s vremenom postalo mesto za igranje karata, često ga najnesavesniji koriste kao toalet, a u poslednje vreme je utočište za narkomane, pa i za pse lutalice, što veoma dobro znaju Cetinjani koji duže pamte.

- Prilikom prenosa i sahrane zemnih ostataka kraljevske porodice Petrović Njegoš 1989. godine, na Dvorskom groblju su izrađene nove grobnice za princeze Vjeru i Kseniju, koje su u njih sahranjene. Tom prilikom ostale grobove nije sanirao Zavod za zaštitu spomenika kulture, a ta institucija je jedina nadležna za tako nešto. Uprava Cetinjskog manastira je 2008. godine pokušala da uredi groblje, ali je bila sprečena od Zavoda za zaštitu spomenika i njenih inspekcijskih organa. Zbog svega navedenog, čudi nas saopštenje Ministarstva kulture, koje navodno ne zna u kakvom je stanju Dvorsko groblje - naglašava se u saopštenju Mitropolije crnogorsko-primorske, uz napomenu da se na ovom groblju uredno služe parastosi u one dane predviđene za pomen pokojnicima, i da se na svakodnevnim službama pominju svi preminuli iz svetorodne loze Petrovića.

Zapušteno Dvorsko groblje / Foto J. Markuš

Jovan Markuš je daleke 1987. godine bio predsednik Izvršnog odbora SO Cetinje, kada je tadašnja vlast republičkom Zavodu za zaštitu spomenika platila projekat i izvođače radova.

- Nije mi poznato zašto oni tada nisu obnovili polomljene krstove na nekoliko grobnica. Kada je danas pokojni jeromonah Nikodim Koljenović pomagao radnicima Zavoda oko polomljene gornje stare ploče na grobu kneza Danila, tada je Nikodim od državnih organa bio kažnjen jer je navodno neovlašćeno ofarbao ogradu oko grobnice - priseća se, za “Novosti”, Markuš. - Bez znanja Zavoda za zaštitu spomenika, Mitropolija ne sme kamičak jedan da pomeri.

Oštećeni grobovi / Foto Ministarstvo kulture CG

Zašto vlast u Crnoj Gori, pita se Markuš, ne ispuni preuzetu obavezu od pre tri decenije da prenese i sahrani zemne ostatke princa Mihaila Petrovića Njegoša u njegovoj grobnici na Dvorskom groblju pred Cetinjskim manastirom.

PROČITAJTE JOŠ: Rehabilituju dinastiju Petrović 

- Upravo je princ Nikola Petrović tada izrazio želju i dao svoj pristanak da se ostaci njegovog oca kneza Mihaila prenesu iz Francuske i sahrane u Crnoj Gori. Prinčeva napaćena duša naći će smiraj kada se ispuni njegov amanet da bude sahranjen u otadžbinu, među svojim slavnim precima Petrovićima Njegošima - zaključuje ovaj poznati publicista i istraživač istorije.

Crnogorski princ Nikola I Petrović Njegoš / Foto Fondacija Petrović Njegoš

Crnogorski princ Nikola I Petrović Njegoš, praunuk poslednjeg crnogorskog suverena, kralja Nikole, ogorčen je zbog stanja u kojem se nalaze grobovi njegovih predaka.

- Molim najviše instance vlasti u zemlji da me, s jedne strane, informišu o stepenu oštećenja, a sa druge strane o preduzetim merama za restauraciju i zaštitu oštećenih grobova. Takođe, mislim da treba da se sve uradi kako bi se pronašli izvršioci ovog vandalskog čina protiv dinastije Petrović Njegoš i kroz dinastiju protiv herojske istorije Crne Gore - poručio je princ Nikola.

Jovan Markuš / Foto Mitropolija crnogorsko-primorska

DVE PRAZNE GROBNICE

Na Dvorskom groblju nalaze se grobovi u kojima počivaju vojvotkinja Stana Mirkova Martinović, majka kralja Nikole Petrovića, njihove kćerke - kneginja Zorka Karađorđević, Marija, Vjera i Ksenija Petrović, Andrej Karađorđević, sin kneza Petra Karađorđevića i kraljice Zorke, sinovi princa Mirka Petrovića - Stefan i Stanislav, grobnica princa Mihaila Petrovića Njegoša. Pored ove poslednje, prazne su i grobnice kneginje Zorke Karađorđević i Andreja Karađorđevića, jer su one 1912. prebačene na Oplenac.