Reportaže

Zadužbine čuvaju duh drevnog Požarevca

Dušanka Novković

26. 01. 2020. u 13:00

Znamenitosti grada u Braničevu građevine čak iz 19. veka. Lepotom prednjače zgrade poznatih dobrotvora

NAJVEĆI deo starog Požarevca postoji još samo na izbledelim fotografijama, jer su s vremenom mnoge kuće, zanatske radnje i kafane ustupile mesto modernim zgradama i lokalima. Ipak, neke od najlepših građevina prošlog i pretprošlog veka još uvek odolevaju, a među njima se posebno ističu zgrade koje su podigli poznati požarevački dobrotvori i zadužbinari.

Najlepša građevina svakako je "Dušmanića apoteka", na Trgu oslobođenja, zidana u stilu klasicizma, koju je Grad obnovio 2010. godine. Nju je 1895. godine podigao apotekar Mijajlo Dušmanić sa suprugom Marijom iz čuvene porodice Bajloni. U centru grada je i Politehnička škola, nekadašnji Dom trgovačke omladine, legat dobrotvora Save Markovića i Mihajla Pavlovića. Oni su ovu zgradu podigli 1929. godine i poklonili je Gradu za održavanje kulturnih programa.

PROČITAJTE JOŠ - OBJEKTI POD ZAŠTITOM DRŽAVE: Spomenici kulture širom Požarevca

I dve crkve su njihovi graditelji poklonili građanima. Sabornu crkvu, posvećenu arhangelima Gavrilu i Mihailu, pored koje se danas nalazi eparhijski dvor, podigao je knez Miloš Obrenović 1819. godine. Crkvu Svetog Nikole u Ulici Vojske Jugoslavije, 1891. godine sagradio je protojerej Petar Šljivić, sin Živka Šljivića, vojvode iz Prvog srpskog ustanka. Obe crkve kasnije su proglašene za spomenike kulture.

PROČITAJTE JOŠ - Grad Požarevac čuva spomenike kulture

Trgovac Milutin Obradović je 1929. godine opštini zaveštao svu svoju imovinu, među kojom je i zgrada njegovog Fonda "Sirotan", u kojoj se danas nalazi dečji vrtić "Bambi". Sava Jovanović, takođe trgovac, i njegova supruga Persida, 1910. godine sazidali su zgradu Osnovne škole "Sveti Sava", koja se kasnije zvala "Njegoš", a onda vratila prvobitno ime.

Sve ove zgrade dobrotvora sazidane su kvalitetno, a i Grad učestvuje u njihovom održavanju, pa se i dalje koriste i odolevaju vremenu.

KAFANA DIMITRIJA GRKA

Među dobrotvorima su bili i grčki doseljenici iz Epira, pristigli u Požarevac u 18. i 19. veku. Na Trgu oslobođenja je zgrada poznata kao "Pekara Janković", gde se nekad nalazila kafana s prenoćištem Dimitrija Grka, u kojoj je jedno vreme boravio i poznati pisac Joakim Vujić (1772-1847).

Nekadašnja "Dušmanića apoteka" na Trgu oslobođenja
Politehnička škola u Požarevcu, nekadašnji Dom trgovačke omladine

Zgrada OŠ "Sveti Sava" koju su 1910. sazidali trgovac Sava Jovanović i njegova supruga Persida

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije