NESTALE 2,5 TONE URANIJUMA: Misterija u Libiji

SA teritorije Libije, koja nije pod kontrolom međunarodno priznate vlade u Tripoliju, misteriozno je nestalo 2,5 tona prirodnog uranijuma. Ovo su juče saopštili inspektori Međunarodne agencije UN za atomsku energiju (IAEA), a centrala u Beču je dala znak za uzbunu.

Foto: Free Images Pixabay

Nestali materijal je u obliku koncentrata uranijumske rude (UOK). Nejasno je kad je odnet, kao i ko stoji iza krađe. Činjenica da je nova lokacija nuklearnog materijala nepoznata, predstavlja visok radiološki rizik, upozorava IAEA.

Pretpostavka je da je, bar delimično, uranijum uzet iz Sabe, mesta oko 650 kilometara udaljenog od glavnog grada Tripolija, u južnim krajevima pustinje Sahare, gde caruje bezakonje. Saba je pod kontrolom jedinica lojalnih samozvanom feldmaršalu Kalifi Haftaru, ali su neki od lokalnih političara, u međuvremenu, stali uz vlasti u Tripoliju. U okolini Sabe, godinama su aktivne milicije bliske Islamskoj državi.

Istorijat kretanja uranijuma kad je Libija u pitanju, izuzetno je "bogat". Još su 1981. godine vlasti u Nigeru prodale Tripoliju oko 450 tona rude uranijuma, ali je nepoznata sudbina tog kontingenta. Po jednoj verziji, deo je završio u Pakistanu, koji je 1998. godine izveo pet podzemnih eksplozija, što je tu zemlju svrstalo na šesto mesto na listi najvećih nuklearnih sila sveta.

Libijske zalihe su, po svrgavanju Moamera el Gadafija 2011. godine, iznosile oko 1.000 metričkih tona žutog uranijuma. Inspektori IAEA uklonili su, kako se tvrdi, i poslednji obogaćeni uranijum iz Libije, ali je "žuti kolač", odnosno, prirodni uranijum, ostao. UN su, potom, saopštile da se u neimenovanoj bazi na jugu Libije nalazi oko 6.500 buradi sirovog uranijuma, koje čuva posebna jedinica vojske. Skladište se, navodno, nalazilo u Sabi.

Pouzdano se zna da je prirodni uranijum uklonjen sa "veoma udaljene lokacije u južnoj Libiji", izjavio je Skot Roker iz Inicijative za nuklearnu pretnju.

- Količina koja se čini da je uzeta, približno je jednaka desetini količine materijala uskladištenog u objektu - kazao je Roker za Bi-Bi-Si. - Donekle umiruje činjenica da nestali materijal u sadašnjem obliku, ne može da se pretvori u nuklearno oružje, tako da nema zabrinutosti kad je zračenje u pitanju.

Kako je u dokumentu koji nosi oznaku poverljivog materijala, precizirao Rafael Grosi, šef IAEA, nedostaje deset kontejnera.

Pre 20 godina Libija se, pod Gadafijem, odrekla programa nuklearnog oružja, u okviru kog su nabavljene centrifuge koje mogu da obogate uranijum, kao i informacije o dizajnu za nuklearnu bombu. Libija se javno odrekla nuklearnog, biološkog i hemijskog oružja i pristala da se ograniči na posedovanje balističkih projektila sa dometom ne većim od 300 kilometara.

TAJLAND: POTRAGA ZA CILINDROM

VLASTI u Tajlandu tragaju za metalnim cilindrom sa opasnim radioaktivnim sadržajem, nestalim iz elektrane, samo dva meseca pošto je Australija tragala za sićušnom radioaktivnom kapsulom izgubljenom u tranzitu. Tajlandski kanister nestao je u naseljenom području. Cilindar, dužine 30, širine 13 centimetara, nestao je u termoelektrani na ugalj u Pračin Buriju, provinciji u centralnom delu Tajlanda. Korišćen za merenje pepela, bio je deo silosa i sadrži cezijum-137, visoko radioaktivnu supstancu.

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije