ČASNI ŽIVOT U NEČASNIM GODINAMA: Povodom retrospektive dela Vlatka Gilića na Festivalu autorskog filma
ČESTO svojim studentima govorim: Čovjek je ono što njegova djela o njemu govore, a profesor i reditelj Vlatko Gilić se, nesumnjivo, svojim dometima kreacije, ali i načinom časnog života u nečasnim godinama koje su nam pojeli skakavci, na svom primjeru izborio za suštinsko i principijelno značenje ove Sartrove rečenice.
Foto Promo
Čovjek je ono što o njemu govore njegova djela koja su bila prikazana na Univerzitetu Berkli (Pacific Film Archive), potom na Univerzitetu Kalifornija, a onda i - u Američkoj kinoteci na Holivud bulevaru (sala sa imenom Stivena Spilberga) u Los Anđelesu... i tako dalje, i tako dalje... reditelja koji je jedini iz jugoistočne Evrope koga su američki kritičari svrstali među 50 velikana svjetske kinematografije (uz Čaplina, Velsa, Hičkoka, Tarkovskog, Felinija, Kjubrika, Bergmana, Kurosavu...). A nedjela našeg vremena, u kome Gilić ne stvara više od 30 godina, na isti taj način govore o svemu ostalom, pa i o nama samima. Ovih dana smo, u Beogradu, na Festivalu autorskog filma, bili u rijetkoj prilici da vidimo filmove koji su značajan činilac Gilićeve karijere i dokaz njegovog osobenog rediteljskog izraza, koji mu je obezbijedio relevantno međunarodno mjesto.
In Continuo (1971), koji je nagrađen kao najbolji kratki film na Berlinskom filmskom festivalu te godine, za koji se - bez sumnje - može reći da je u međunarodnim razmjerama uzdrmao ili preispitao pojmove i žanrove kratkog filma, dokumentarnog filma, te upotrebe simbola i metaforičkog značenja u paralelnim slojevima nivou narativnog značenja filma. On je, kako primjećuju mnogi kritičari, formirao osoben izraz koji relativizuje granice između dokumentarističke i fikcione strukture. Gledaocu vrlo brzo biva jasno: klanica, u koju je smještena radnja ovog (dokumentarnog?) filma, najmanje je ono mjesto koje gledalac vidi, a suštinsko je mjesto koje gledalac osjeća svojim intelektom. Dakle, klanica filma In Continuo metaforičko je mjesto poprišta priče o okrvavljenoj potrebi čovjekove prirode, u kojoj gledalac vidi da se kolje stoka za ljudsku ishranu, a zapravo shvata i percipira priču o tragediji svih civilizacija, od antičkih vremena do danas. I sve u desetak minuta filma, bez riječi.
"Dan više" (1972), prikazan na više od pedeset reprezentativnih međunarodnih filmskih festivala, vizuelno je i pjesničko remek-djelo o ljudskoj težnji da se nastavi život više, tj. da je čovjek spreman ići kroz pakao ne bi li doživio samo jedan dan života više. Film sa fascinantnom atmosferom - koja je građena jednako kamerom, montažom i zvučnom obradom - vrhunskom fotografijom, fascinantnim ambijentom sumporne magle i nepreglednih količina nagog tijela, svih uzrasta i svih bolesti, u grču nade i nelagode, kao oda snazi ljudske nade. Na velikom platnu ovo ostvarenje ovih dana u Beogradu je ostavljalo gledaoce bez daha tako očigledno, tako snažno. Kao da su se mnogi od njih po prvi put susreli sa snagom kinematografske istine i emocije - bez holivudskih trikova, postprodukcije, After effects-a i ProTools-a, kao da su se večeras po prvi put susreli sa time što to uistinu jeste FILM.
Kad već govorimo o iskoracima sugestivnosti, treba se podsjetiti moćnog i brutalnog, na momente vidno bolnog film "Moć" (1973), prvog Gilićevog srednjemetražnog filma koji govori, kako bukvalno tako i metaforično, o snazi hipnoze, snazi opijenosti pojmom moći, te veoma kvarnom ljudskom suštinom, koja u stadijumu hipnoze (dokazan veoma mučnim kadrovima probijanja iglom, koju su sprovodili svi protagonisti filma, a koja je bila bolna za gledaoce, ali ne i za hipnotisane aktere filma) razmišlja jedino o tome - kako da svoju moć (i status) potvrdi isključivo kroz mučenje i poniženje drugih.
Pratite nas i putem iOS i android aplikacije
Pratite vesti prema vašim interesovanjima
Nova dimenzija života u delu Beograda koji se budi iz sna
U POTRAZI ste za stanom u centru grada koji je dovoljno izolovan od gradske vreve, okružen zelenilom i rekom, a s druge strane vam je podjednako važno da kvart ima odlične saobraćajne veze sa svim delovima Beograda?
18. 04. 2024. u 10:00
BORBA ZA PRVI KORAK I DALjE TRAJE: Meridian fondacija još jednom pomaže lečenje Anastasie Mitić (VIDEO)
ANASTASIA Mitić je dete koje mnogi u njenom okruženju nazivaju “malim herojem” i čiju životnu priču prati neprestana borba od samog trenutka rođenja.
13. 04. 2024. u 10:00
TREĆA NEDELjA U ZAVOJIMA: Nina pokazala rane na nogama
GLUMICA Nina Janković doživela je neugodnu povredu.
22. 04. 2024. u 10:38
Pročitajte više
"NIKO TE NIŠTA NIJE PITAO" Koleginica odbrusila Jovani: "Nismo tražili tvoje mišljenje - nisi Bog ni gospodar ako si javna ličnost"
JOVANA Joksimović važi za jednu od najprofesionalnijih voditeljki, ali pojedinci ne podržavaju njen strogi stav koji ponekad ima.
24. 04. 2024. u 18:19
Nova dimenzija života u delu Beograda koji se budi iz sna
U POTRAZI ste za stanom u centru grada koji je dovoljno izolovan od gradske vreve, okružen zelenilom i rekom, a s druge strane vam je podjednako važno da kvart ima odlične saobraćajne veze sa svim delovima Beograda?
18. 04. 2024. u 10:00
PATRIJARH BIO DUHOVIT: Šta je rekao čoveku koji je tvrdio da mu se ukazala Bogorodica - a tek anegdota sa pijancem
PATRIJARH Pavle, osim što je bio najskromniji i najnekonvencionalniji velikodostojnik, ostao je upamćen i kao čovek sa izuzetnim smislom za humor.
24. 04. 2024. u 10:37
BEOGRAĐANI PIJU KAFU PREKO 500 GODINA: Sulejman Veličanstveni doneo prva zrna u Srbiju
U BEOGRADU se kafa pije više od 500 godina! Često se u kafićima čuje "može jedna turska", a malo ko zna da je običaj ispijanja ovog napitka u prestonicu stigao sa osvajanjem Beograda daleke 1521. godine i Sulejmanom Veličanstvenim.
24. 04. 2024. u 08:05
UEFA GLEDA I NE VERUJE: Evo šta će Belorusija da uradi zbog EURO 2024
Rat u Ukrajini je tragičan po više osnova, kao i svaki rat uostalom, a najnovije vesti vezane za njega - stižu iz sfere sporta. Rusija, međutim, nije u centru pažnje ovog puta, već njena najveća saveznica, Belorusija.
24. 04. 2024. u 16:39
UKRAJINA POVLAČI RADIKALNI POTEZ: Ovo mnogi nisu očekivali, čak su i Rusi zbunjeni pred Olimpijske igre "Pariz 2024"
RAT u Ukrajini, odnosno "Specijalna vojna operacija" kako to Rusija naziva, još jednom je u prvi plan izbacio i sport. Jer, iako najnovije vesti na temu "sportske sankcije Rusima" uopšte nisu naivne kada se radi o pomenutoj državi, poslednja dešavanja vezana za ruske sportiste - pomalo su iznenađujuća. I, tiču se - Ukrajinaca.
23. 04. 2024. u 18:44
Najnovije iz rubrike
"NEKADA JE FILM BIO NAJBOLJI CIRKUS U GRADU": Reditelj Rajko Grlić o "Neispričanim pričama", novom filmu, Borislavu Pekiću, Dubravki Ugrešić
- BESKONAČNO mi je drago što sam živeo u vreme kada je film bio najbolji cirkus u gradu.
24. 04. 2024. u 17:25
POZORIŠNA KRITIKA: Jednorog bez roga - Tenesi Vilijams "Staklena menažerija", Madlenijanum
TEŠKA životna situacija porodice Amande Vingfild, anksiozna kćer koja hramlje i nezadovoljni sin pesnik, slika je Tenesi Vilijamsa, od pre 80 godina, večne freske američke porodice i sušta je suprotnost "američkom snu".
24. 04. 2024. u 12:20
PRIČA O ZLOUPOTREBI DECE: Predstava "Nestajanje" premijerno u Ateljeu 212
PO tekstu Tomislava Zajeca (u režiji Sanje Mitrović) u subotu, 27. aprila, premijerno će biti izvedena predstava "Nestajanje" na scenI "Mira Trailović" Ateljea 212.
24. 04. 2024. u 12:13
MIKA ĆE DOBITI SPOMENIK U NOVOM SADU : Inicijativa Odbora „Antićevih dana“ za obeležje pesniku
U NOVOM Sadu, kojeg je voleo koliko i svoj rodni Mokrin, pesnik, slikar i boem Miroslav Antić (1932-1986), gotovo četiri decenije posle smrti, dobiće - spomenik.
23. 04. 2024. u 19:43
IDEALI SU SE POVUKLI PRED INTERESIMA Intervju: Igor Mirović, pesnik i političar
PESNIKE treba uvek braniti, jer šta bismo bez njih - pita prof. dr Aleksandar Jerkov u pogovoru najnovije zbirke poezije Igora Mirovića "U lavirintu", a zatim, pozivajući se na reči Stevana Raičkovića ("bez poezije sve bi i dalje postojalo, ali ništa više ne bi bilo isto") poentira zaključkom da pesnika treba braniti čak i kada su pesnik i političar spojeni u istoj ličnosti.
23. 04. 2024. u 19:41
Komentari (0)