Društvo

ŽIVOT NA ŽEDNOJ BELOKAMENICI: Selo Trnava na Zlatiboru dobilo istorijski "rodoslov"

Драгољуб Гагричић

21. 02. 2021. u 15:30

TRAGAJUĆI po arhivskoj građi, još od turskih poreskih deftera knežine Rujno u Beogradskom pašaluku, pa u nizu popisa Kneževine Srbije, matičnih knjiga, publikacija, zapisa i svedočenja građana, Milosav Obradović (73), profesor matematike iz Trnave i Danilo Stanojević (64), istraživač zavičaja iz Zbojštice, ostavili su naraštajima u monografiji "Trnava na Zlatiboru" podatke o prošlim vremenima, poreklu familija i doseljavanju na ove prostore, kao i značajnim zbivanjima.

ЖИВОТ НА ЖЕДНОЈ БЕЛОКАМЕНИЦИ: Село Трнава на Златибору добило историјски родослов

Foto Privatna arhiva

Selo u istočnom delu opštine Čajetina, između Sirogojna, Gostilja, Alinog Potoka i Rožanstva, na prosečnoj nadmorskoj visini od 880 metara, ima oblik kvadrata, na obodima šumskih potesa.

- Trnava je ime dobila, najverovatnije po trnu, niskom žbunu, a na belokamenici, koja oskudeva vodom, kao i okolina, jesu pašnjaci i livade. Uz stočarstvo i zemljoradnju, Trnavci su se bavili drvodeljstvom i drugim zanatima, a posebno kiridžilukom, razmenjivali po Srbiji luč i katran za žito, terali drvene sudove, te pekli kreč i ciglu i odlazili na sezonske poslove u okolnim selima i preko Morave i na branja kukuruza u Banatu. Mnogi su se, zbog nemaštine, raselili - kažu autori knjige u izdanju Biblioteke "Ljubiša R. Đenić" iz Čajetine.

MOBA Komšije kod Mladenka Mitrovića 1964., Foto Privatna arhiva

KROZ Trnavu je prolazio stari karavanski put od Užica i preko Ljubiša i Uvca izlazio na Carigradski drum. Karavani su stizali i sa istoka, od Novog Pazara preko Mučnja i na Vladajama još se raspoznaju ostaci turske kaldrme. Stari karavanski drum danas je regionalni put i žila kucavica ovog kraja.

UMEĆE Mitrovićev spomenik patrijarhu Raškoviću, Foto Privatna arhiva

- Ovde je sadašnje stanovništvo pustilo korene pre 270 do 300 godina. Doseljavanje iz stare Hercegovine, Polimlja i Raške započelo je u 18. i u većim ili manjim razmerama trajalo je do kraja 19. veka. Trnava je mnogima bila samo ustupna stanica. Obradovići i Milosavljevići su najstarije doseljeničke familije. Prema najstarijem poznatom dokumentu, Trnava je 1795. godine imala 14 kuća sa 39 poreskih glava. U popisu 1863. bilo je 149 kuća sa 1.040 stanovnika. Nepun vek kasnije selo je imalo 100 kuća sa 527 stanovnika, a 2011. godine 89 kuća sa 200 stanovnika - zapisali su među korice knjige Obradović i Stanojević.

Trnavci intelektualci

Trnavci su ponosni što su iznedrili šest doktora nauka i 21 meštanina sa fakultetskom diplomom. Zavičaj im je kičicom i dletom proslavio samouki slikar i vajar Vladimir Mitrović (1953-2016), pa nastavljaju tradiciju slikarske kolonije "Trnava".

UZ zapise o životu na novim ognjištima, ishrani, odevanju, krsnim slavama, krstonošama, svadbama, narodnom stvaralaštvu, kmetovima, zadruzi, prvoj školi (1948) ugašenoj posle četvrt veka, autori donose i najdragocenije podatke - rodoslove 35 familija sa ograncima. Najbrojnije su familije Obradovići, Dedovići, Ilići, Mihajlovići, Jankovići, Tošići...

USPOMENE Svadba u Trnavi, nekada, Foto Privatna arhiva

Iz knjige potomci danas mogu da saznaju ko je od predaka bio pod ustaničkim barjacima Karađorđa i Miloša, ko je u seljačkim odelima čuvao granicu od Turaka ili išao u Javorski rat. Na stranicama su i imena palih na bojištima 1912-1918. godine, te preživelih solunaca, ali i svedočenja o prilikama u Drugom svetskom ratu i zaposlenima u državnim službama.

Preporučujemo

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

Novosti Google News
Tagovi

Drugi pišu

Pročitajte više

TA KUĆA JE STVARNO UKLETA Majci i ocu prerezao grkljan, pa sebi isekao vene: Novi detalji porodične tragedije u Čačku
Zločin

0 13

"TA KUĆA JE STVARNO UKLETA" Majci i ocu prerezao grkljan, pa sebi isekao vene: Novi detalji porodične tragedije u Čačku

PRVI rezultati istrage tragedije koja je otkrivena u subotu ujutru u porodičnoj kući u blizini „Slobodine“ raskrsnice u Čačku, govore da je Vladimir Čarapić (47) nožem preklao vrat svojoj majci Mili (72), a potom i svom ocu Neđu (79). Zatim je sebi istim sečivom naneo više uboda po grudima i stomaku, a na kraju je prerezao vene leve ruke i tako na smrt iskrvario.

07. 12. 2025. u 13:36

Završio glumu, pa radio na mešalici, rat ga udaljio od ljubavi - životni put Jova Maksića
Poznati

0 0

Završio glumu, pa radio na mešalici, rat ga udaljio od ljubavi - životni put Jova Maksića

DETINjSTVO glumca Jova Maksića oblikovalo se u maloj seoskoj sredini podno Dinare, u selu Plavno kod Knina, gde je porodica živela zbog očevog svešteničkog službovanja. Rani period života opisuje kao vreme potpune slobode i radosti, kada je gotovo čitavo selo bilo prostor za igru i maštarije. U takvoj atmosferi formirala se njegova emotivna struktura — vezanost za zajednicu, toplina porodičnih odnosa i zahvalnost za jednostavne stvari.

07. 12. 2025. u 11:41

Komentari (0)

Ostavi komentar

Najnovije iz rubrike

SRBIJA PRISTUPILA PROGRAMU EU4HEALTH: Najvećem zdravstvenom programu EU
Društvo

0 1

SRBIJA PRISTUPILA PROGRAMU EU4HEALTH: Najvećem zdravstvenom programu EU

Ministar zdravlja Zlatibor Lončar i evropski komesar za zdravlje i bezbednost hrane Oliver Varhelji potpisali su danas u Briselu dokument kojim je Srbija pristupila programu EU4HEALTH i kao zemlja kandidat formalno postala punopravni učesnik najvećeg zdravstvenog programa u istoriji Evropske unije, koji je vredan više od pet milijardi evra.

08. 12. 2025. u 17:59

Politika
Tenis
Fudbal
SLUČAJNO SAM SAZNAO DA IMAM LEUKEMIJU : Bivšem voditelju Pinka život se preko noći okrenuo

"SLUČAJNO SAM SAZNAO DA IMAM LEUKEMIJU" : Bivšem voditelju Pinka život se preko noći okrenuo