DNEVNIK ZABLUDA: Otimanje kulturnog identiteta

Srpska pravoslavna crkva odavno je suočena sa problemima očuvanja svog i nacionalnog kulturnog identiteta. Eparhija raško-prizrenska nedavno je izrazila zabrinutost zbog namere kosovskih vlasti da zajedno sa Ambasadom Nemačke u Prištini izvrši konzervaciju srpske srednjovekovne katedralne Crkve Svetog Nikole na Novom Brdu, pretvarajući je u katoličku. U isto vreme, predsednik Crne Gore Milo Đukanović optužuje Srpsku pravoslavnu crkvu da pokušava da sačuva infrastrukturu "velike Srbije" u Crnoj Gori, zbog čega će on "raditi na obnovi crnogorske autokefalne crkve". Mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije reagovao je na ovu izjavu konstatacijom da je to prvi put u istoriji čovečanstva da jedan ateista i ateistička vlast stvaraju crkvu, što je zapanjujuće. U susednoj Hrvatskoj, u toku je vekovni proces pohrvaćenja Srba i zatiranja svega srpskog. U Dubrovniku je pravoslavni hram u centru grada nazvan hrvatskim imenom "Crkva Svjetog blagovještenja", a na ostrvu Hvaru svojevremeno je zaštićeni spomenik kulture srpski pravoslavni Manastir Svete Paraskeve pretvoren u noćni klub.

Međutim, ovi pojedinačni slučajevi samo su kap u moru otimanja srpskog istorijskog nasleđa.

Pročitajte još - SRAMNO PREKRAJANjE ISTORIJE: ''Otimaju'' hram da izbrišu Srbe

Pokušaji uništenja kulturnog identiteta Srpske pravoslavne crkve i svega što je povezano sa srpskom kulturom, traju vekovima. U poslednjih trista godina istorije Srba, zavojevači su skrnavili, demolirali, rušili i palili srpske crkve i manastire. Nakon neuspelog ustanka protiv Turaka Arsenija IV Jovanovića Šakabente (1728-1737), Srbi su prisiljeni da napuste Kosovo i Metohiju. Tada je Bogorodica Ljeviška u Prizrenu postala džamija, crkva u manastiru Manasija pretvorena je u štalu, a Srbi su prodavani u roblje na pijacama Evrope i Azije. U Drugom svetskom ratu, okupacione snage prvo su zauzele zdanje Srpske patrijaršije, pretvorile je u kasarnu, opljačkale i uništile vrednosti, uključujući i bogatu arhivu.

Na Kosovu i Metohiji danas je ugroženo više od 1.300 crkava, manastira i drugih objekata koji čine kulturno nasleđe srpskog naroda. Među njima su i četiri hrama Srpske pravoslavne crkve koja se nalaze na Listi svetske baštine, koja u dokumentima Uneska nisu zavedena kao srpsko pravoslavno nasleđe, već kao srednjovekovni spomenici na Kosovu (Srbija). Ovakvo stanje utiče na nestajanje srpskog kulturnog identiteta na Kosovu i Metohiji.

Očigledno da borba protiv svega srpskog, koju pod kapom globalizacije svetskih moćnika vode neki narodi Balkana, ima tendenciju da revizijom kulturnih artefakata uništi srpski nacionalni identitet, posebno u područjima gde je prisustvo Srbije oslabljeno. U svetu, suverenitet jedne države funkcioniše kao kolektivna svest, da bi zaštitio opšte dobro. Kada je on nestabilan, nacionalni identitet postaje sve slabiji. A nestanak nacionalnog identiteta vodi sigurnom zatiranju nacije.