Srbija

PRIKAZ KARANOVCA U 19. VEKU: U kraljevačkom muzeju predstavljena dvotomna knjiga „Popis stanovništva 1863.“

Goran Ćirović

02. 02. 2025. u 11:51

Na teritoriji Karanovca i okoline, danšnjeg Kraljeva, 1863. godine živelo je ukupno 37.875 stanovnika, od kojih 1.500 upravo u čaršiji Karanovac, pokazuju dvogodišnja istraživanja sabrana u dva toma knjige „Popis stanovništva 1963. godine 1-2“ čiji su autori dr Bojana Miljković Katić, viši naučni saradnik Istorijskog instituta u Beogradu i Nemanja Trifunović, kustos kraljevačkg muzeja.

ПРИКАЗ КАРАНОВЦА У 19. ВЕКУ: У краљевачком музеју представљена двотомна књига „Попис становништва 1863.“

Narodni muzej Kraljevo

Kako se moglo čuti na predstavljanju ovog izdanja u Narodnom muzeju u Kraljevu, reč je o priređenim istorijskim izvorima prvog reda – popisu ljudstva, nepokretnosti i prihoda iz 1863. za teritoriju Karanovca, Karanovačkiog sreza i sela van njega, značajnim za demografsku, privrednu i društvenu istoriju Srbije u 19. veku.

Narodni muzej Kraljevo

 

- Za vreme druge vladavine kneza Mihala Obrenovića, 1863. vršila se centralizacija državne uprave i promena poreske politike. Dotadašnje oporezvanje, takozvana glavnica kao glavni porez, menjalo se porezom na imućnost, odnosno na imovinu i prihode. Ministar finansija Kosta Cukić, rođen u Karanovcu, predložio je izmenu zakona o porezu koji je podrazumevao popis stanovništva. Tako je, upravo popis iz 1863. najstarija, kompletno sačuvana evidencija stanovništva u Srbiji sa popisom muškarca, žena, dece i staraca, njihvog imovnog stanja i prihodma od deltnosti kojom su se bavili - kaže istoričar Nemanja Trifunovć, koautor knjige.

G.Šljivić

Nemanja Trifunović

Prema njegovim rečima, tadašnje seoske opštine činili su centralno i sela koja su mu gravitirala. Opština Lađevačka sa Lađevcima, Obrvom i Cvetkama tada je imala čak 1.700 stanovnika, oko 200 više i od čaršije Karanovacaž. U veća sela spadao je i Lazac koji je pripadao Trnavskom srezu, kao i Opština Kruševička sa selima Ribnica, Gotovac, Kovači i Žiča.

- Verujem da je ovo izdanje važan istorijski izvor za istoričare, zaljubljenike u istoriju i istraživače prilika u Srbiji tog vremena – dodaje Trifunović. - Osim toga, svakoko će biti i od velike pomoći onima koji žele da saznaju više o svom porodičnom poreklu.

DEMOGRAFIJA

- Zanmljivo je kada se pogleda popis iz 1863. za oblast Gokčanice, Brezne i sela studeničkog sreza Orlja glava, Milići i Mlanča. Tada su tu bile nastanjene takozvane porodične zadruge koje su brojale i po 30 članova u okviru jednog domaćinstva – nglašava istoričar Trifunović. - Ta planinska sela, sa rubnih područja današnje teritorije Kraljeva, 162 godine kasnije gotovo su prazna, bukvalno svedena na jednocifren broj domaćinstava.

Preporučujemo

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

Novosti Google News
Tagovi

Drugi pišu

Pročitajte više

NAJJAČA EVROPSKA SILA SE SPREMA ZA RAT? Usvojila novi zakon o vojnoj službi - protesti širom države: Nećemo u rat!
Svet

0 0

NAJJAČA EVROPSKA SILA SE SPREMA ZA RAT? Usvojila novi zakon o vojnoj službi - protesti širom države: "Nećemo u rat!"

NEMAČKI parlament usvojio je kontroverzni novi zakon o vojnoj službi, čiji je cilj da poveća broj vojnika u Bundesveru i ispuni NATO ciljeve, dok rastu tenzije sa Rusijom, a jačaju pozivi širom Evrope na snažniju odbranu. Novi zakon izazvao je masovne proteste u Nemačkoj, a mnogi mladi kažu da ne žele da idu u rat “za zemlju koja malo čini za njih”.

08. 12. 2025. u 11:05

TA KUĆA JE STVARNO UKLETA Majci i ocu prerezao grkljan, pa sebi isekao vene: Novi detalji porodične tragedije u Čačku
Zločin

0 14

"TA KUĆA JE STVARNO UKLETA" Majci i ocu prerezao grkljan, pa sebi isekao vene: Novi detalji porodične tragedije u Čačku

PRVI rezultati istrage tragedije koja je otkrivena u subotu ujutru u porodičnoj kući u blizini „Slobodine“ raskrsnice u Čačku, govore da je Vladimir Čarapić (47) nožem preklao vrat svojoj majci Mili (72), a potom i svom ocu Neđu (79). Zatim je sebi istim sečivom naneo više uboda po grudima i stomaku, a na kraju je prerezao vene leve ruke i tako na smrt iskrvario.

07. 12. 2025. u 13:36

Završio glumu, pa radio na mešalici, rat ga udaljio od ljubavi - životni put Jova Maksića
Poznati

0 0

Završio glumu, pa radio na mešalici, rat ga udaljio od ljubavi - životni put Jova Maksića

DETINjSTVO glumca Jova Maksića oblikovalo se u maloj seoskoj sredini podno Dinare, u selu Plavno kod Knina, gde je porodica živela zbog očevog svešteničkog službovanja. Rani period života opisuje kao vreme potpune slobode i radosti, kada je gotovo čitavo selo bilo prostor za igru i maštarije. U takvoj atmosferi formirala se njegova emotivna struktura — vezanost za zajednicu, toplina porodičnih odnosa i zahvalnost za jednostavne stvari.

07. 12. 2025. u 11:41

Komentari (0)

Ostavi komentar

Najnovije iz rubrike

Politika
Tenis
Fudbal
Nova oprema za školu, bolji uslovi za talente: Fondacija Mozzart verna podrška obrazovanju

Nova oprema za školu, bolji uslovi za talente: Fondacija Mozzart verna podrška obrazovanju