Prezimena po ocu,zvanju, nadimcima...

TRAGAJUĆI po arhivama, prelistavajući hiljade stranica knjiga i periodike, ali i i tabanajući po selima, od Kladnice, do Bara, Dolića, Buđeva, Korita i Karajukića Bunara, istraživač Salih Selimović (73), profesor iz Sjenice, sabrao je među korice knjige "Prezimena" podatke o oko 500 prezimena i njihovom poreklu na Sjeničko-pešterskoj visoravni.

Mnogi će sad u "srpskom Sibiru" i rasuti po Srbiji i svetskim meridijanima saznati o korenima i familijama, odakle su im stigli preci i gde su se sve zaputili i svili gnezda. Uz grananje loze, autor donosi i niz pojedinosti o znamenitim imenima, a kod pravoslavaca navodi i krsne slave.

- Kaličani su među najstarijim srpskim prezimenima na Sjeničko-pešterskoj visoravni. Poreklom su Vasojevići, iz sela Kalice, kod Berana, a doselili su se u Štavalj 1820. godine. Kalica im je etapna stanica, jer su u nju stigli iz Hercegovine - piše Selimović u knjizi.

- Najverovatnije jedna od najstarijih, ako ne i najstarija muslimanska porodica na celoj visoravni su Abdagići - navodi autor knjige, zapisujući da su stara aganska i trgovačka prodica i da su došli kao turske spahije još krajem 15. veka. Prema jednom drugom predanju, koje se prenosi sa kolena na koleno, daleki predak je učestvovao u turskom pohodu na Ugarsku 1526. godine i u čuvenoj bici na Mohačkom polju. Njihov sadašnji rodoslov počinje od Hadži Ahmetage, koji je zajednički predak Abdagićima, Hadžiahmetagićima i Hadžikićima.

Bajrovića je u Sjenici 2006. godine bilo 11 domaćinstava, a pre tri godine ovo prezime je nosilo 1.558 ljudi, od Pešterske visoravni do Pljevalja, Rožaja, Novog Pazara, Bosne, Australije, Kanade, Švedske - beleži Selimović. Bajrovići su u Sjenicu došli iz Nikšića i Pljevalja, a starinom su iz Kuča (Medun). Iz Meduna su se iselili u Stari Bar, kao ugledna muslimanska porodica, posle ulaska crnogorske i mletačke vojske u Kuče 1688. godine, kada su muslimani morali da napuste zavičaj ili da se pokrste, mada je Bajrovića bilo u Baru još krajem 16. veka. Od ovih Bajrovića su Cvijovići u Vladimiru kod Ulcinja, pa Dizdarevići (komandanti tvrđava) - podseća Selimović.

- Najveći broj prezimena nastao je u drugoj polovini 19. veka, a neka su starinom još iz 16. veka - kaže Selimović. - Moram da kažem i to da sam nailazio na nerazumevanje, pa čak i na otvoreno odbijanje saradnje kod pojedinaca. Mnoga prezimena su se menjala iz više razloga...

Ovde su se vekovima ukrštali vetrovi, putevi i karavani, a na strateški važnom prostoru sukobljavali interesi i vojske. Zato su i zanimljivi podaci o kretanju i gde se naseljavalo i selilo pravoslavno i muslimansko stanovništvo, kako su ovamo stizali Vasojevići, Kuči, Piperi, Moračani, ali i Klimenti, Malisori i druga katolička plemena od Skadra i okoline.

MAHMUTOVIĆI, MAŠIĆI...

NAJČEŠĆA prezimena na Sjeničko-pešterskoj visoravni su Mahmutovići, Mašići, Papići, Bihorci, Turkovići, Šaljići, Ljajići, Kaličani, Rakonjci, Hamidovići, Hasanovići, Zornići, Pešići, Biočani, Vranići, Karličići, Vrcići...

U Sjenici više nema pravoslavnih porodica Bujakovića, Vučevića, Karamarkovića, Lukića, Neškovića, Parezanovića, Pavićevića, Prodanovića, Savkovića i Džagarevića. I matične knjige su bez muslimanskih porodica Bulića, Dervovića, Zvizdića, Mujevića, Mukladžija, Pura, Ramoševaca, Trbovića, Hubanića...