Tesline tajne otkriva seljak podno Kopaonika

DUŽE od 30 godina, Milovan Matić (54), prirodnjak i poljoprivrednik iz sela Botunje kod Brusa, neumorno istražuje život i rad Nikole Tesle. I danas, kada je javnost odavno prestala da se iznenađuje zbog čega je jedan vrstan istraživač izabrao da podno Kopaonika doprinosi nauci koliko akademski fizičari i Teslini biografi na prestižnim univerzitetima, novo delo o srpskom geniju iz Smiljana predstavlja se čitaocima.

Foto-monografija "Tesla", u izdanju novosadskog "Studija Bečkerek", navodi recenzent prof. dr Branko Kovačević, donosi izvanredan, bogat ilustrovani materijal, poput fotografija i faksimila autentičnih dokumenata. Neumorni naučnik, zanesenjak Milovan Matić, koji je sa izdavačem Dugom Radovanov, nedavno na Memorijalnoj konferenciji u Americi dobio medalju Tesline naučne fondacije, otkriva za "Novosti" da je zahvaljujući višedecenijskom izučavanju stvaralaštva velikog naučnika knjigu pisao sa lakoćom.

- Prvo izdanje knjige štampano je 2007. godine, na srpskom i na engleskom jeziku, sada je objavljena i na ruskom - priča, za "Novosti", Milovan Matić, koga odavno zovu "Tesla iz Botunje". - Pridodali smo 30 novih fotografija koje sam snimio prilikom putovanja Teslinim tragom po Evropi, a devet ih je iz hotela "Njujorker", koji je snimio Džozef Kini, autor zapisa o hotelu gde je Tesla proveo poslednje godine života.

Doprinos knjizi, koja sadrži hronološki poređano više od 200 fotografija, pored prof. dr Branka Kovačevića, dali su i Ašli Redfern iz čarter škole Akademije Takoni, i Nikola Lončar ("Teslina naučna fondacija"). Posebna vrednost izdanja, koju prati i CD materijal, njeni su interaktivni elementi: stranice sa aplikacijama, tzv. magija uvećane realnosti, čiji je autor Yetzer Studio iz Amerike. Čitalac u praksi može da usmeri mobilni telefon ka knjizi i time aktivira aplikacije sa bogatim audio-vizuelnim materijalom.

- Rečeno nam je da knjiga, u saradnji sa poznatom "Teslinom naučnom fondacijom" iz Filadelfije, bude uvrštena u školski program SAD - kaže Matić. - Američki đaci znaju i da naprave minijaturni visokonaponski transformator, ali ne i zašto se zove "tesla".

Milovan Matić

Dok čeka promociju "Fotomo-nografije", koja je će biti 8. februara, u Velikoj sali RTS-a, ali i gostovanje u Gradskoj biblioteci u Filadelfiji u maju i njujorško predstavljanje knjige 10. jula, Matić računa da je do sada objavio o Tesli 15 knjiga, dva CD-a, pet feljtona (2010. godine u "Večernjim novostima") i stotinak manjih i popularnih članaka. Naučniku je, praktično, posvetio ceo život.

- Po zanimanju sam "samostalni istraživač", ako se tako može reći, a negde me zovu "teslolog" - svedoči Matić. - Volim da kažem da pripadam generaciji koja je u detinjstvu posmatrala iskrcavanje prvih ljudi na Mesec. Imao sam sklonosti prvenstveno prema matematici i fizici, pa sam u vremenu tzv. usmerenog obrazovanja završio Matematičku gimnaziju u Beogradu na smeru fizika lasera. Potom sam studirao teorijsku fiziku na PMF-u.

Iako je godinama živeo u Nišu, upravo u Botunji, koja se graniči sa aleksandrovačkom opštinom, provodi najveći deo vremena. Na selu, priča, radi uobičajene poslove. Pomalo neguje grožđe i šljive, a češće posećuje mesta gde je boravio Tesla. Život na udaljenosti 40 kilometara od Kruševca i 10 od Brusa, nije hendikep.

- Imao sam prilike da pre pojave interneta provedem dosta vremena po raznim bibliotekama i arhivama, tako da mi je internet olakšao rad i sasvim je svejedno gde danas sedim, u selu ili u nekoj biblioteci - kaže Matić. - Moje životno delo, međutim, još uvek nije objavljeno. Reč je o "Bibliografiji Nikole Tesle", gde ima više od 20.000 bibliografskih jedinica na 30 svetskih jezika. U štampi će biti pet enciklopedijskih tomova.

SRPSKI PROTA MILUTIN TESLA

I JEDNA od poslednjih knjiga Milovana Matića imaće "američki" život, budući da je prevedena na engleski jezik i tokom 2017. godine biće i distribuirana. To je prva knjiga ikada napisana o ocu Nikole Tesle, proti Milutinu. Čitavu deceniju čekala je na objavljivanje.

- Na kraju je iguman manastira Studenice, Tihon, objavio knjigu pod naslovom "Srpski prota Milutin Tesla (1819-1879), otac Nikole Tesle", na čemu sam mu beskrajno zahvalan - iznosi autor. - Imam izvore na sedam jezika (srpski, staroslovenski, grčki, francuski, nemački, engleski, mađarski). Milutin je velika i nepoznata ličnost naše kulturne i političke istorije, poliglota, izuzetno obrazovan. To je i priča o Srbima iz Hrvatske.

ČUVA ZAPISE U SVOM DOMU

VIŠE hiljada naslova knjiga i još više članaka, dokumenata i originalnih zapisa posvećenih Nikoli Tesli (1856-1943) čuva junak naše priče u svom domu, gde je jula 2013. godine organizovao skup "Od bibliografije do Teslapedije, od Long Ajlanda do Botunje", u saradnji sa Univerzitetskom bibliotekom "Nikola Tesla" i Muzejom Nikole Tesle u Beogradu. Tu su i njegove hronike o Brusu i Župi, kao i uspomene sa snimanja dokumentarca o Tesli i saradnje sa srpskim galerijama na izložbama o čuvenom izumitelju.