Pokreće se novi život Citadele

Dvonedeljna radionica restauracije koja će u Herceg Novom trajati do 6. oktobra, odvija se u okviru Dana evropske baštine, koje organizuje Ministarstvo kulture. Učestvuju studenti iz Crne Gore, Srbije i Hrvatske, kao i mlade arhitekte iz Crne Gore i Francuske, koji se bave zaštitom i revitalizacijom graditeljskog nasleđa.

Za izvođenje radova i voditelje radionice zadužena je specijalizovana kompanija "ZV dizajn", dok su supervizori arhitekte konzervatori iz Francuske, koje predvodi glavni arhitekta za istorijske spomenike Benjamin Mouton, ali i tim arhitekata i konzervatora iz hercegnovske NVO "Sinergija" i "Ilibo dizajn". U fokusu interesovanja je tvrđava Mezaluna, što je rezultat jednogodišnje saradnje "Sinergije" i Fondacije "Petar Petrović Njegoš" na izradi Studije graditeljskog nasleđa za Stari grad Herceg Novi.

Prema rečima mladog Novljanina arhitekte Vuka Čvora, na ovaj način žele da se uspostave pravilan odnos prema nasleđu i zaustave izumiranje tradicionalnih zanata i tehnika.

- Cilj ovakvog projekta je da se, možda i odmah nakon završetka ove radionice steknu uslovi za otvaranje stalnog gradilišta na nekom od objekata od značaja poput Mezalune, ili baš na Mezaluni-Citadeli. Sredstva bi povukli od stranih donatora i fondova, i ujedno organizovali ovakve internacionalne škole nekoliko puta godišnje - objašnjava Čvoro.

PROČITAJTE JOŠ: Budva: Citadela stanište glumaca!

Ovaj projekat značajan je i za nominaciju hercegnovske tvrđave Forte mare na listu Uneskovog svetskog nasleđa. Mezaluna se naime nalazi u takozvanoj bufer zoni nominacije, pripada pojasu odbrane uz Forte mare, pa čini jedinstvenu povezanu celinu sa ovom tvrđavom, i njena integralna restauracija kojoj je preduslov istraživanje i konsolidacija, može doneti pozitivne efekte za nominaciju.

* CITADELA U vreme kada je pored nje tutnjao voz

Tema radionice je konsolidacija dva preostala zida Mezalune koja se nisu urušila nakon zemljotresa 1979. i oni će na biti konzervirani i zaštićeni od daljeg propadanja usled atmosferskih padavina, uticaja mora, vetra i sunca.

Naredni korak, nakon ovih pripremnih radova, bio bi pisanje projekta sa kojim se može aplicirati za dodatna sredstva.

ZNAČAJNO UTVRĐENjE

TVRĐAVA Mezaluna jedan je od najznačajnijih fortifikacionih punktova mnogobrojnih hercegnovskih utvrđenja. Nastala je najverovatnije na mnogo starijim ostacima bedema, stradala u 17. veku u zemljotresu i u bitkama Mlečana sa Turcima. Potom je uređena i uvećana. Decenijama su trošne zidove rastresali vozovi koji su ispod tog mosta prolazili sve do početka sedamdesetih godina. Konačan udarac lepoj tvrđavi zadao je zemljotres 1979. nakon koga se deo obrušio u more.