Beogradske priče: Nostalgični posleratni kadrovi

Beograd je u Drugi svetski rat ušao kao grad sa oko 400.000 stanovnika. Ratne godine su menjale demografsku sliku grada, a u periodu koji je nastupio prestonica nove Jugoslavije brzo je narastala.

Veliki broj ljudi je tokom decenija koje su usledile doseljen u glavni grad menjajući njegove navike i urbanu strukturu.

Za to vreme grad je potpuno izmenio svoju fizionomiju, i dobio obrise metropole. Doduše, pre toga imao je još jedan veliki "zadatak": da sve novopridošle stanovnike, sa izrazito ruralnim navikama, "adaptira" u žitelje metropole. A to baš i nije bio lak posao.

Ovog puta nekoliko fotografija odvodi nas u to, posleratno vreme.

Zeleni venac je postajao važno saobraćajnočvorište. Istini za volju, bio je to i pre rata, pogotovo od kada je 1934. godine otovren Most kralja Aleksandra. Bio je to viseći most koji je srušen na samom početku Drugog svetskog rata. Na njegovom mestu danas se nalazi Brankov most.

Niz Prizrensku, a zatim Brankovu ulicu prvo je prošla tramvajska linija za Zemun, sa oznakom "14". Iako danas to deluje neobično, tramvaji su zaista išli tom trasom od 1934. godine, da bi ratnim rušenjem mosta ova linija zauvek prestala da postoji.

Sa druge strane pomaljali su se prvi nagoveštaji da će Novi Beograd postati značajan deo metropole.

Pre rata počelo je nasipanje novobeogradske strane, pa je deo od današnjeg Brankovog mosta, pa nadalje ka Ušću i Hotelu "Jugoslavija" nasut peskom pre početka prvih ratnih operacija. Posle okončanja najvećeg ratnog sukoba u istoriji ovaj deo bio je zaravnjen, spreman za gradnju, ali sada su na redu bile nove građevine. Prvo su pobijeni šipovi za zdanje današnje Palate "Srbija" koja je prvobitno napravljena kao zgrada Saveznog izvršnog veća odnašnje Jugoslavije. Iako su radovi počeli, morali su da budu zaustavljeni zbog obilnih podzemnih voda sa kojima građevinari nisu mogli lako da se izbore.

Tek, stara novinarska teza kako dobra fotografija po pravilu govori znatno više od brojnih, ispisanih reči - i ovog puta dobija na snazi.

MOST I PUT

Trasa koja vodi preko današnjeg Brankovog mosta prvobitno je nastavljana ulicom koja nije išla današnjim pravcima. Tada još nije bio osmišljen Bulevar Nikole Tesle, niti Mihaila Pupina. Postojeći put, nasleđen iz predratnog perioda bio je put za Zemun koji je vodio dijagonalno u odnosu na ove dve ulice. Prelazio je baš pored današnje Palate "Srbija" i bio je pokriven kockom.