SRBIJI DONELI SLAVU I SLOBODU: Godišnjica smrti legendarnih vojvoda Živojina Mišića i Petra Bojovića

U istom mesecu, januaru 1921. i 1945. umrli su Živojin Mišić i Petar Bojović, slavne vojvode srpske vojske koje su svojim herojstvom i vojničkim umećem ispisali najsvetlije stranice srpske istorije.

Foto: "Novosti" i privatna arhiva

Vojvoda srpske vojske Živojin Mišić, učesnik svih ratova Srbije od 1876. do 1918, jedan od najbriljantnijih vojskovođa Prvog svetskog rata, umro je 20. januara 1921. godine.

Vojno obrazovanje stekao je na Artiljerijskoj školi u Beogradu i austrijskoj Streljačkoj školi, a na Vojnoj akademiji u Beogradu od 1898. do 1904. predavao je strategiju.

U srpsko-turskim ratovima od 1876. do 1878. uspešno je komandovao bataljonom, kao i u Srpsko-bugarskom ratu 1885, a 1904. je penzionisan zbog sumnje da je neprijateljski raspoložen prema oficirima-zaverenicima koji su 1903. ubili kralja Aleksandra Obrenovića. Zbog situacije u kojoj se Srbija našla posle austrougaske aneksije Bosne i Hercegovine aktiviran je 1909.

Foto: Arhiva

U Prvom balkanskom ratu iskazao se kao sjajan strateg i jedan je od najzaslužnijih za pobedu nad Turcima 1912. u Kumanovskoj bici. U Balkanskim ratovima i na početku Prvog svetskog rata bio je pomoćnik načelnika štaba Vrhovne komande. Na sopstvenu molbu 15. novembra 1914, tokom Kolubarske bitke, postavljen je za komandanta Prve armije koja je zapala u veoma tešku situaciju.

Uspeo je izuzetnim taktičkim potezima da zaposedne Suvoborski greben, a potom energičnim dejstvima potpuno razbije austrougarske trupe. Posle pobede na Kolubari dobio je čin vojvode. Kao načelnik štaba Vrhovne komande srpske vojske rukovodio je 1918. pripremama za proboj Solunskog fronta i potom ofanzivom srpske vojske. Proboj Solunskog fronta koji je izvršila srpska vojska doveo je do kapitulacije prvo Bugarske i Austrougarske, a zatim i drugih, što je dovelo do pobede saveznika u Prvom svetskom ratu. Dela: "Strategija", "Srpsko-turski rat". Preveo je "Taktiku" Vilijema Balka. Posthumno su objavljena njegova sećanja: "Moje uspomene".

Oslobodilac Beograda

Vojvoda Petar Bojović, oslobodilac Beograda 1918, umro je 19. januara 1945. godine. Kao pitomac Artiljerijske škole učestvovao je u srpsko-turskim ratovima od 1876. do 1878, a u Srpsko-bugarskom ratu 1885. istakao se hrabrošću u borbama na Vrabči, Slivnici, u Dragomanskom tesnacu, kod Pirota i Caribroda (sadašnji Dimitrovgrad).

U Prvom balkanskom ratu 1912. i 1913. kao načelnik Štaba Prve armije izuzetno je doprineo pobedama nad Turcima u Kumanovskoj i Bitoljskoj bici. U Drugom balkanskom ratu 1913. probio je bugarske položaje na Rajčanskom ridu, što je odlučilo ishod i Bregalničke bitke i rata. U Prvom svetskom ratu komandovao je Prvom armijom 1914. u Cerskoj bici i oslobodio Šabac, a dužnost nije napustio ni posle ranjavanja.

Foto Arhiva

Posle mučkog napada Bugara 1915. sa neuporedivo slabijim snagama sprečio ih je da prodru na Kosovo, što je omogućilo odstupanje Srpske vojske preko Albanije. U januaru 1916. je, umesto obolelog vojvode Radomira Putnika, postao načelnik Štaba Vrhovne komande i organizovao je prebacivanje vojske na Krf i u Bizertu, a od septembra do novembra 1916. rukovodio je ofanzivom u kojoj su zauzeti Kajmakčalan i Bitolj.

Zbog neslaganja sa savezničkom komandom o širini fronta dodeljenog Srpskoj vojsci, u aprilu 1918. je smenjen i postavljen za komandanta Prve armije, koja je posle proboja Solunskog fronta zauzela Veles i Ovče polje, kod Kumanova razoružala Bugare, produžila gonjenje brojčano jače nemačke Druge armije i razbila je južno od Niša bez pomoći saveznika, koji su zaostali 200 kilometara. Na čelu Prve armije 1. novembra 1918. je oslobodio Beograd. Umro je 1945. u Beogradu i sahranjen je bez ikakvih počasti u gradu kojem je doneo slobodu.

BONUS VIDEO: 

SEČA KNEZOVA 1804. GODINE: Turci udarili na najviđenije Srbe, pa dobili ustanak

Preporučujemo

Društvo

2 7

OD BOGATAŠICE IZ ŠVAJCARSKE DO ŽENE VOJVODE MIŠIĆA: Kako je Lujza postala Magdalena, a kad su joj Nemci ubili sina rekla je potresne reči

11. 11. 2021. u 20:00

Društvo

0 0

POHVALE VOJSKOVOĐI I NA KINESKOM JEZIKU: Rodna kuća Živojina Mišića u Struganiku, okuplja mnogobrojne posetioce i u vreme korone (FOTO)

26. 09. 2021. u 14:00

Kultura

0 2

PREMIJERNO „VOJVODA ŽIVOJIN MIŠIĆ“: Monodrama povodom veka od smrti slavnog vojskovođe Prvog svetskog rata

18. 01. 2021. u 14:29

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije