Dok Holidej u – dokumentarnoj knjizi

U ISTORIJI američkog Divljeg zapada, Džon Henri Holidej, poznatiji kao Dok Holidej, mitski je lik.

Kroz prikaze u popularnoj književosti, na filmu i televiziji, zagonetna figura tuberkuloznog zubara, prefinjenih južnjačkih manira s reputacijom kockara i smrtonosnog revolveraša, postala je poznata u čitavom svetu.

Pravu istinu o njemu otkriva njegova rođaka Karen Holidej Taner u knjizi "Dok Holidej: porodični portret", koju je objavio "Admiral buks", u prevodu Gorana Skrobonje.

Holidejeva legenda nastala je uglavnom zahvaljujući piscima poluizmišljenih knjiga, a neistine su dalje širili mnogobrojni novinari u popularnim časopisima. Legenda je doprla do najšire publike zahvaljujući Holivudu. Oni koji su ga poznavali opisivali su ga kao "slabića koji ne bi mogao da pobedi zdravog petnaestogodišnjaka u poštenom pesničenju", ali u filmovima su ga igrali robusni glumci, poput Voltera Hjustona, Viktora Mejčera, Kirka Daglasa, Džejsona Robardsa, Sezara Romera, Vala Kilmera, Denisa Kvejda.

Iznoseći pravu priču o svom pretku, autorka donosi i novu sliku istorije i kulture predratnog Juga, kataklizme građanskog rata i katastrofe iz perioda obnove. Čitava trećina knjige bavi se Holidejevim životom na Jugu pre nego što se zarazio tuberkulozom, otišao na zapad ne bi li ozdravio, i postao legenda.

Malo je poznato da je Margaret Mičel, autorka romana "Prohujalo s vihorom", bila u rodbinskim vezama sa Holidejevima, i da je navodno za lik Reta Batlera bila inspirisana upravo Dokom.

Iz perspektive porodice Dok Holidej se u ovoj knjizi prvi put pojavljuje kao stvarni čovek, tragična figura na čiji su život presudno uticali urođena mana, građanski rat, smrti i poremećaji u porodici, te konačno i neizlečiva bolest.

GORDI ROĐACI

HOLIDEJEV život u Džordžiji nikada nije tačno opisan zato što su članovi njegove porodice odbijali da sarađuju sa istraživačima, kaže Tanerova. Dokova zloglasna reputacija, koju su najpre razvili časopisi žute štampe iz njegovog doba, da bi je kasnije nakitili drugi pisci, užasavala je njegove gorde rođake u Džordžiji koji su se "zabarikadirali" i odbili od sebe radoznale pisce. "Sad je prošlo dovoljno vremena, tako da više nema nikoga ko bi se stideo ili osećao grižu savesti zbog života Džonija Henrija Holideja", dodaje Tanerova.