U SMEDEREVU OBELEŽENA 82. GODIŠNJICA EKPLOZIJE NEMAČKE MUNICIJE U TVRĐAVI: Od tadašnjih 2.400 kuća, samo ih je 25 ostalo neoštećeno
SMEDEREVO je obeležilo 82. godišnjicu najveće tragedije u istoriji grada, kada je 5. juna 1941, u 14 sati i 14 minuta, u Tvrđavi došlo je do eksplozije nemačke municije. Tačan broj stradalih nikada nije utvrđen, ali se procenjuje da je poginulo više hiljada žitelja Smedereva i okoline.
Foto Istorijski arhiv Smederevo
Kao i prethodnih godina, u pomenuto vreme, pisak lokomotive na smederevskoj Železničkoj stanici, crkvena zvona i sirene podsetile su da je tog dana grad praktično bio sravnjen sa zemljom. Silovita eksplozija načinila je krater dugačak 50 metara i dubok devet metara, a po podacima tadašnje komisije za obnovu, od 2.400 kuća, samo je 25 ostalo je neoštećeno.
Autor knjige "Traganje za istinom" Miroslav Stanković izračunao je da se na grad sručilo najmanje 4.000 tona kamena iz zidina tvrđave, a nemačka komanda u Beču procenila je broj žrtava na 4.000...
O uzroku eksplozije i danas se nagađa. Pored verzije da se radilo o diverziji komunista, iako je toga dana izmereno samo 26 stepeni, nemačka zvanična verzija glasi da je došlo do "samozapaljivanja municije, usled velike vrućine"...
Pomen žrtvama, kod spomen-kosturnice na Starom groblju, gde se nalaze imena 485 stradalih, juče je služilo sveštenstvo SPC, a predstavnici lokalne samouprave, potomci stradalih i sugrađani položili su vence i cveće na spomenik "5. juni", kod Železničke stanice - u neposrednoj blizini Smederevske tvrđave i mesta eksplozije.
Istorijski arhiv priredio je izložbu pod nazivom "Bio je četvrtak..." koja će, na platou ispred Istorijskog arhiva u Smederevu, biti otvorena do 15. juna.