BLISTAVE TAČKE NAŠE BAŠTINE: Deo kolekcije Galerije Matice srpske izložen u Gračanici

Po rečima autora izložbe, mr Danila Vuksanovića, zajedničkim delovanjem, svesni ugroženosti srpskog kulturnog nasleđa i života na Kosovu i Metohiji, izložba “U slavu svetlosti” ukazuje na ikonične predstave srpske umetnosti, blistave tačke naše umetničke košnice.

- Iz bogate Zbirke kopija zidnih slika, odabrane su one koje potenciraju razlike između slikarstva srpskog srednjeg veka sa Kosova i Metohije, sa kopijom Bogorodice Eleuse sa Hristom hraniteljem iz čuvene crkve Bogorodice Ljeviške, i reprezentativnih baroknih slikarskih uzleta Hristofora Žefarovića iz manastira Bođana i Stefana Teneckog iz manastira Krušedola. Manifestacija srpskog zidnog slikarstva je proširena kopijama fresaka Teodora Simeonova Gruntovića iz manastira Srpski Kovin na kojima iščitavamo imena srpskih kraljeva i svetitelja, na teritoriji današnje Mađarske. Kopijama nastalim u cilju beleženja zatečenog stanja u manastirima, kopisti su uspeli trajno da zaustave promene koje se neminovno dešavaju u hramovima. Zato smo ih i suprotstavili umetničkim delima današnjice radi šireg uvida u različitosti slikarsko ideoloških postupaka- kaže mr Vuksanović.

Predočena su dela, Vere Zarić, Dobrivoja Rajića, Ratomira Kulića, Peđe Đakovića, Brace Bonifacija i utemeljena simboličkim postupcima u kontekstu slike “Seoba Srba” nacionalne ikone, koju je nakon originalne verzije rađene uljem na platnu, Paja Jovanović hromolitografski štampao kod Petra Nikolića u Zagrebu obezbedivši tako njeno masovno prisustvo u srpskim domovima. “Kvazikivot sa pasošem za Carstvo Nebesko” Danila Vuksanovića simbolički ukazuje na “migracijski” karakter moštiju Svetog Kneza Lazara Kefalofora, uz srebrne, lazurirane ploče sa ispisanim stihovima predvodnika seobe Srba, patrijarha Arsenija Čarnojevića: “Dan i noć bežeći, i bi prestol pust”. Na istom tragu reafirmacije srpskog kulturnog i političkog bića u Austrougarskoj monarhiji, s početka XX veka, umetnici poput Dragutina Inkiostrija Medenjaka, tvorca nacionalnog stila ili Anastasa Bocarića, prikazali su alegorijsku predstavu nacionalnih narativa sa kosovskim temama, posebno oličenih u duhu secesije.

Tradicija

- U 175. godini Galerije Matice srpske bilo je mnogo događaja koji svojom važnošću hrabre naša nastojanja da poštujući tradiciju stvaramo tradiciju – ističe dr Tijana Palkovljević- Bugarski, upravnica Galerije Matice srpske, koja je povodom velikog jubileja istražila dugi tok povesti ustanove i svoj dugogodišnji rad i energičnu viziju smestila među korice, u monografiji, “Ponos nacije. 175 godina Galerije Matice srpske”.