"MARŠ NA DRINU" U BRKINU ČAST: Milivoje Stojanović, ratnik u čiju slavu je komponovana čuvena pesma

D. NOVKOVIĆ

17. 11. 2022. u 11:00

MEĐU brojne znamenite Požarevljane ubraja se i Milivoje Brka Stojanović (1873-1914), komandant slavnog Gvozdenog puka, u čiju je čast Stanislav Binički komponovao čuveni "Marš na Drinu".

Foto Wikipedia

U Prvom svetskom ratu, ovaj hrabri oficir posebno se istakao u Cerskoj bici, predvodeći svoje vojnike protiv Austrougara i to u samom centru borbe, na Tekerišu.

Tokom Kolubarske bitke razboleo se od teške upale pluća, ali ga to nije sprečilo da i tada predvodi svoj puk. U hrabrom jurišu osvojili su Kremenicu, ali je Stojanović smrtno ranjen i podlegao povredama u Bistrici kod Lazarevca. Bistričani su na tom mestu 2016. godine postavili dva spomen-obeležja - jedan njemu u čast, a drugi u čast poginulih vojnika iz njihovog sela.

Štab Gvozdenog puka - Stojanović četvrti sleva, Foto Wikipedia

Stojanović je komandovao Drugim pešadijskim pukom "Knjaz Mihailo", koji je, zbog svoje hrabrosti i uspeha u borbama, nazvan Gvozdeni puk. Čelno mesto dodeljeno mu je kao priznanje za isticanje u balkanskim ratovima. Ovaj hrabri Požarevljanin, čiji je otac bio poznati trgovac, a majka rodom iz porodice čuvenog vojvode Petra Dobrnjca, umeću ratovanja učio se na vojnoj akademiji, nakon čega je postao pešadijski potporučnik.

U balkanskim ratovima, Stojanović je predvodio 12. puk. U jednoj od presudnih bitaka u Prvom balkanskom ratu, ovaj puk odbio je i razbio znatno jače arnautske borce i Trećoj armiji otvorio put ka Kosovu. U Drugom je Brka predvodio uspešan napad na Rajčanski rid, presudan za pobedu u Bregalničkoj bici. Tada ga je komandant Prve armije, prestolonaslednik Aleksandar Karađorđević, odlikovao Karađorđevom zvezdom sa mačevima.

Spomenik

STOJANOVIĆ u svom rodnom Požarevcu nema ni spomenik, ni bistu. Na jedinom trajnom obeležju u njegovu čast - na spomen-ploči u Bistrici, uklesano je: "Ovde na Kremenici, u Kolubarskoj bici, 4. decembra 1914. godine, poginuo je predvodeći juriš komandant Gvozdenog puka Milivoje Stojanović Brka. Slava mu!"

Gvozdeni puk

OD ukupno 50 pukova srpske vojske, jedino je Drugi gardijski poneo naziv "gvozdeni". U njemu su se borile i jedine dve žene nosioci ordena Karađorđeve zvezde sa mačevima, Milunka Savić i Engleskinja Flora Sends. Puk je do 1920. godine zadržan u Beogradu kao gardijska jedinica, a demobilisan je tek po formiranju garde.

Pogledajte više