PATRIJARH PORFIRIJE USTOLIČEN U PEĆKOJ PATRIJARŠIJI U besedi poručuje: Mir je ono što Bog očekuje od nas (FOTO/VIDEO)

Beseda patrijarha Porfirija

Patrijarh Porfirije drži besedu:

- Sa ovoga svetoga mesta pozivam da se molimo za sve ljude, naše braću i sestre, ali i sve sunarodnike sa kojima živimo na ovom prostoru, za braću Albance. Da gradimo zajedno mir, kao što su je gradile čestite albanske porodice, koje su čuvale ovu svetinju, kao i Visoke Dečane. Iako su oni bili muslimani, znali su da je tamo gde je prisutna molitva prisutan i Bog. I da Bog kao apsolutna ljubav ne gleda ko je ko. Danas u čitavom svetu nameću nemir, a program naše crkve i ovoga patrijarha jeste mir. I to prvo pomirenje praštanje i mir sa onima koji su nam najbliži. Mir koji nam je najpotrebniji, nama i našoj deci. Mir koji dolazi kao dar Božji je istovremeno i naš unutrašnji mir sa samim sobom, ali i spoljašnji sa svim ljudima. Mir je ono što Bog očekuje od nas, ali i naši sveti arhiepiskopi i patrijarsi. Pećki tron je najbliži tron Bogu koji je naš narod sagradio. I zato je Pećka partijaršija najveća i najvažnija kuća. I kada smo daleko odavde, za nas važe stihovi: Ako te zaboravim Peći, neka me zaboravi desnica moja, jer odavde dolazi blagoslov Svetog Save i svetih patrijaraha. Taj blagoslov čuva sve naše svetinje na KiM. Ovde smo se rodili za Hrista. Stekli smo veru. I kad god dođemo na Kosovo, vraćamo se kao bludni sin koji se vraća ocu iz stranih zemalja.

Pesma za patrijarha

Ansambl Venac iz Gračanice otpevao je pesmu patrijarhu Porfiriju.

Panagija, žezal i zelena mandija

Mitropoliti su uručili 46. patrijarhu i 57. poglavaru Srpske pravoslavne crkve simbole patrijarha - panagiju, odnosno ikonu koju episkop nosi na prsima, a na kojoj je predstavljena Bogorodica sa malim Hristom na rukama, dok je na drugoj strani Isus Hristos ili Sveta Trojica u vidu tri anđela, zatim žezal - štap i svečanu odeždu - zelenu mandiju.

Uvođenje u tron pratili su povici prisutnih „aksios“ (dostojan), a ovim činom, po vekovnoj tradiciji SPC, zaokružen je proces Porfirijevog preuzimanja dužnosti srpskog prvojerarha.

Gramata o ustoličenju patrijarha Porfirija

Episkop zvorničko-tuzlanski Fotije, član Sinoda SPC, čita gramatu o ustoličenju patrijarha Porfirija.

Pričešće arhijereja i vernika

Episkopi, predvođeni patrijarhom Porfirijem, primili su svetu tajnu pričešća, evharistiju, nakon čega je počelo pričešće okupljenih vernika.

Nakon pričešća, uslediće zamolna molitva, a zatim će arhijereji izaći i početi svečani čin ustoličenja, rekao je đakon Budimir Kokotović.

Patrijarh uveden u presto na oltaru

Čin ustoličenja počinje u prvom delu liturgije kada dva po činu najstarija arhijereja uvode patrijarha u presto na oltaru, objasnio je za RTS đakon Budimir Kokotović.

- Nakon završetka, to jest na kraju svete arhijerejske liturgije, uvešće ga u drveni tron pećkih patrijaraha u kojem su sedeli svi arhiepiskopi i patrijarsi, od Arsenija Sremca koji je preneo sedište u Pećku patrijaršiju do njenog ukidanja - istakao je Kokotović.

Napomenuo je da će mu se tada predati panagija Srba svetitelja, koja je izrađena u Parizu po nalogu kralja Aleksandra i kraljevske vlade, nakon čega će patrijarh izneti prvu besedu sa pećkog trona.

Počela liturgija

U Pećkoj patrijaršiji prisutni su, između ostalih vladika, mitropolit dabrobosanski Hrizostom, mitropolit crnogorsko-primorski Joanikije, vladika raško-prizrenski Teodosije, vladika Pahomije, niški Arsenije, Jerotej šabački, vikar patrijarha vladika Sava, kruševački David, budimski Lukijan, bački Irinej, žički Justin, šumadijski Jovan, mileševski Atanasije, dizeldorfski Grigorije, bregalnički Marko, zapadnoamerički Maksim, istočnoamerički Irinej, zapadnoevropski Justin, valjevski Isihije, dalmatinski Nikodim, slavonski Jovan.

Svečanoj liturgiji u okviru koje će biti obavljen čin ustoličenja patrijarha Porfirija prisustvuju i predstavnici Makedonske pravoslavne crkve - arhiepiskop ohridski Jovan, episkop stobijski Marko, kao i mitropolit budimpeštanski i mađarski Ilarion iz Ruske pravoslavne crkve, beogradski nadbiskup Stanislav Hočevar.

Veliki broj vernika iz Srbije i regiona

Manastirsko dvorište je prepuno vernika, koji su pristigli iz svih krajeva Kosova i Metohije, centralne Srbije, kao i iz regiona. Vernici su pristigli i iz Crne Gore, odakle je bio organizovan prevoz. Crkva nije u stanju da primi sve vernike, pa su oni, uprkos tome što kiša lije, u dvorištu manastira.

Ispred manastira se nalazi veliki video-bim. Vernici koji su došli sa svih strana ulazili su u crkvu, da celivaju mošti srpskih patrijaraha.

Parking ispred manastira je prepun automobila registarskih oznaka iz svih gradova Srbije - Beograda, Niša, Čačka...

Posle službe obratiće se patrijarh Porfirije.

Prisutni su i predstavnici Srba sa KiM. Tu su i predstavnici drugih verskih zajednica, a među njima i beogradski nadbiskup Stanislav Hočevar.

Porfirije 46. po redu patrijarh

Patrijarh Porfirije nasledio je na tronu Svetog Save, prvog arhiepiskopa SPC, patrijarha Irineja koji je preminuo 20. novembra 2020. godine.

Izabran je za patrijarha na Saboru Srpske pravoslavne crkve održanom 18. februara 2021, a dan kasnije uveden je u najsvetiji tron arhiepiskopa pećkog, mitropolita beogradsko-karlovačkog i patrijarha srpskog u Sabornoj crkvi u Beogradu.

Patrijarh Porfirije je na Kosovo i Metohiju stigao u petak kada je prvo posetio Prizren, a u kasnim večernjim satima stigao je u Pećku patrijaršiju - tradicionalno sedište u kojoj su vekovima ustoličavani srpski patrijarsi, a ujedno i naziv za Srpsku patrijaršiju, odnosno Srpsku pravoslavnu crkvu i to u periodu od 1346. do 1766. godine kada je kao pomesna crkva imala stepen patrijaršije i svojstvo autokefalnosti.

Sedište Pećke patrijaršije je bilo u Pećkom manastiru, a osnovni naslov poglavara bio je arhiepiskop pećki i patrijarh srpski.

Istorija Pećke patrijaršije deli se na tri perioda i to tako da prvi obuhvata period od 1346. do 1463. godine, zatim od 1463. do 1557. i od 1557. do 1766.

Autokefalnu Srpsku arhiepiskopiju 1219. godine ustanovio je Sveti Sava, a ta srednjovekovna Srpska arhiepiskopija naziva se Žičkom, odnosno Pećkom ili Žičko-pećkom arhiepiskopijom i obuhvatala je sve episkopije na području Srpske kraljevine.

U vreme stvaranja Srpskog carstva uzdignuta je 1346. godine na stepen patrijaršije, a na saboru koji je održan u Skoplju, srpski arhiepiskop Joanikije II je proglašen za prvog srpskog patrijarha, sa prestolom u Pećkom manastiru.

Krajem 14. veka i tokom 15. veka, sve episkopije potpale su pod novouspostavljenu tursku vlast, a period borbe za opstanak Pećke patrijaršije započeo je nakon smrti srpskog patrijarha Arsenija II, 1463. godine.

Borba za obnovu Pećke patrijaršije uspešno je okončana 1557. godine i to izborom srpskog patrijarha Makarija, rođaka Mehmed-paše Sokolovića.

Dva veka nakon toga, česti ustanci i seobe Srba iz Osmanskog carstva oslabile su srpsku crkvu i uzdrmale samostalnost Pećke patrijaršije koju su 1766. godine uspeli da ukinu fanarioti zajedno sa turskim vlastima.

Pećka patrijaršija je ponovo uspostavljena 1920. godine, a prvi patrijarh koji je u Pećkom manastiru ustoličen, nakon obnavljanja patrijaršije, jeste patrijarh Dimitrije i to 24. avgusta 1924. godine.

Kasnije su u Pećkoj patrijaršiji ustoličeni i njegovi naslednici na tronu Svetog Save - patrijarh Varnava 6. jula 1930, patrijarh Gavrilo početkom avgusta 1938, patrijarh German 29. maja 1960, patrijarh Pavle u julu 1994. godine i patrijarh Irinej u oktobru 2010.

BONUS VIDEO: HRAM SVETOG SAVE U PARIZU: Patrijarh Porfirije na ustoličenju episkopa Justina