SUDIJAMA POVEĆATI PLATE I PENZIJE: Forum sudija Srbije predlaže izmenu zakonskih propisa
POSLE usvajanja izmene Ustava očekuje se usklađivanje seta pravosudnih zakona sa novim ustavnim odredbama. U tom kontekstu, Forum sudija Srbije podseća da su materijalni položaj sudija i uslovi rada, prema domaćim propisima, ali i međunarodnim konvencijama, garancija nezavisnosti sudstva kao grane vlasti. Oni daju i konkretne predloge za povećanje plata i penzija, budući da dugogodišnje sudije osnovnih sudova imaju penzije manje od prosečne zarade u Republici.
FOTO: Arhiva novosti
- Sudije koje obavljaju funkcije u profesionalnom svojstvu imaju pravo na naknadu, čiji je nivo određen tako da ih štiti od pritisaka i narušavanja njihove nezavisnosti i nepristrasnosti - poručuju iz Foruma sudija.
Kako kažu, osnovnicu plate sudije trebalo bi staviti u odnos sa prosečnom zaradom, sa jedne strane, i prosečnom potrošačkom korpom, sa druge, uz preciziranje metodologije na osnovu koje će se tačno vršiti obračun. Osnovica za obračun i isplatu plata sudije utvrđuje se Zakonom o budžetu, ali tako da iznos osnovice ne može biti niži za sudije u prvoj platnoj grupi od dvostruke prosečne zarade u Srbiji.
- Plate sudije se povećavaju samo prilikom napredovanja u više instance. Međutim, nemaju sve sudije interes da napreduju u sudove viših instanci, jer to često podrazumeva i promenu mesta rada u odnosu na mesto stanovanja, kao i promenu materije u kojoj postupaju. Moglo bi se razmotriti rešenje koje postoji u nekim evropskim zemljama, da se sudijama povećava plata u zavisnosti od godina staža. Ukoliko obavlja sudijsku funkciju duže od deset godina u sudu istog ranga i ostvaruje rezultate koji se mere kao izuzetno uspešni, prelazi u narednu platnu grupu. Ako i narednih 10 godina ostvaruje iste rezultate, ide u sledeću platnu grupu, a nakon proteka još 10 godina u narednu - predlažu u Forumu sudija.
Takođe se zalažu da sudija i nakon penzionisanja ima prihode u skladu sa dostojanstvom funkcije koju je vršio. Sada je prosečna penzija sudije skoro upola manja od njegove plate, a samim tim manja za penzionisanog sudiju osnovnog suda i od prosečne zarade u Srbiji (u 2021. iznosila 64.639 dinara).
- Penzija sudiji ne omogućava da nakon penzionisanja živi u skladu sa dostojanstvom funkcije koju je obavljao, pogotovo zbog povećane potrebe za tuđom pomoći i lečenjem. Predlažemo da se Zakon o sudijama dopuni tako što će određivati visinu penzije sudije koji je te poslove obavljao minimum 20 godina u iznosu poslednje plate umanjeno za jedan evro.