UGOVORNU STRANU OPREDELJUJE SAMA CRKVA, A NE POLITIČARI: Dalibor Kavarić, zastupnik Mitropolije crnogorsko-primorske za "Novosti"

V.K.

02. 10. 2020. u 08:27

NAKON što je posle pada režima Mila Đukanovića postalo izvesno da će Zakon o slobodi veroispovesti biti izmenjen i stavljen van snage, manju kontroverzu u crnogorskoj javnosti pokrenulo je pitanje sada već izvesnog potpisivanja temeljnog Ugovora između države Crne Gore i SPC u smislu - da li država Crna Gora taj ugovor treba da zaključi sa crkvenim vlastima na Cetinju ili u Beogradu.

Foto: Svetigora

Opunomoćeni zastupnik Mitropolije crnogorsko-primorske, advokat Dalibor Kavarić za „Novosti“ pojašnjava da je ovde situacija kristalno jasna, te da što se same Crkve tiče tu nema suštinske razlike.

Kako dodaje, ono što je sigurno jeste da će ugovornu stranu opredeliti sama Crkva a ne političari, a što je u ovom slučaju Srpska pravoslavna crkva(SPC) – Patrijaršija u Beogradu, koja u Crnoj Gori deluje preko svojih nadležnih episkopija.

- Ugovorna strana sa strane Crkve je Srpska pravoslavna crkva (SPC) sa sedištem u Beogradu čiji je zakonski zastupnik patrijarh srpski gospodin Irinej, a koju u Crnoj Gori predstavljaju eparhije crnogorsko-primorska, zahumsko-hercegovačka, budimljansko-nikšićka i mileševska, a ove odgovarajući mitropoliti i episkopi, gde se navode njihova imena, prezimena, matični brojevi i pibovi ovih eparhija. Jer shodno članu 5 SPC, eparhije odnosno episkopije su pravna lica u okviru Crkve, ali kao pravno lice koje potpisuje ugovor sa nekom državom može se pojaviti isključivo Srpska pravoslavna crkva(SPC) koju na teritoriji Crne Gore zastupaju eparhije koje sam naveo, odnosno njihovi mitropoliti i episkopi sa podacima o njima i o matičnim brojevima episkopija na teritoriji Crne Gore - dodaje Kavarić.

Ugovor potpisuju episkopi na osnovu odluke i specijalnog ovlašćenja Sinoda SPC. Naš sagovornik ipak sugeriše da se temeljni Ugovor sa SPC treba obavezno potpisati pre i nevezano za povlačenje ili izmene zakona o slobodi veroispovesti, te predviđa da će verovatno kao npr. i u slučaju Hrvatske, i u Crnoj Gori nadležni episkopi zastupati SPC prilikom zaključenja tog Ugovora, a sve na osnovu odluke Svetog arhijerejskog sinoda SPC i specijalnog ovlašćenja Sinoda koje potpisuje partijarh, i u kome se oni ovlašćuju da u ime svojih episkopija i u ime SPC potpišu ugovor - u ovom slučaju sa državom Crnom Gorom.

Foto Tanjug

- Crkva je sama organizovana tako da je patrijarh zakonski zastupnik cele Crkve i ujedno i svoje eparhije – Mitropolije beogradsko-karlovačke. S tim što s obzirom da se radi o aktu velikog značaja koji trajno opredeljuje budućnost Crkve u jednoj državi, takve ugovore potpisuje Crkva kao matica, odnosno SPC kao pravno lice i u njeno ime nadležne episkopije sa svim atributima koje imaju u toj državi - pojašnjava Kavarić.

Kako precizira ovaj advokat, jedino bi se na taj način ispoštovali kako kanonsko pravo i Ustav SPC, tako i civilni propisi, a pre svega Ustav Crne Gore koji u članu 14 propisuje nemešanje države u crkvena pitanja, ali i nemešanje Crkve u državna pitanja.

Kavarić međutim posebno naglašava i da temeljni ugovor sa državom Crnom Gorom ne može potpisati ni Episkopski savet SPC u Crnoj Gori, za koji precizira da je u pitanju samo operativno telo, ali ne i pravno lice. Ovo naročito s toga što, kako kaže, ima dosta zlonamernih u Crnoj Gori koji bi želeli da Episkopski savet potencijalno shvate kao nekakav „sinod crnogorske pravoslavne crkve koji nastaje iz srpske“.

- Episkopski savet apsolutno nema nikakva ovlašćenja za zastupanje SPC u Crnoj Gori jer on ni po ustavu Crkve niti po propisima Crne Gore ne predstavlja pravno lice. Dakle Episkopski savet kao telo nema nadležnosti i pravni subjektivitet, te stoga nema nadležnosti za potpisivanje ugovora, dok sami episkopi kao zakonski zastupnici episkopija apsolutno to mogu činiti po ovlašćenju Svetog arhijerejskog sinoda - kaže Kavarić, ukazujući na kraju i da je tehnički apsolutno nemoguć zahtev pojedinih političara da se insistira od vlade koja nije konstituisana donošenje bilo kakvih odluka, pa tako ni onih koje se odnose na stavljanje van snage zakona o slobodi veroispovesti, ili stavljanje predloga za izmenu ili dopunu tog zakona.

- Nemoguće je tražiti od vlade koja nije konstituisana u Skupštini Crne Gore donošenje bilo kakvih odluka. Na prvom mestu je neophodno da se vlada konstituiše u Skupštini i da počne da radi svoja ustavna i zakonska ovlašćenja, i da tek onda u odgovarajućoj proceduri predloži stavljanje van snage zakona o slobodi veroispovesti, donošenje novog zakona o slobodi veroispovesti, ili predlog za izmene i dopune postojećeg zakona, a naravno sve u dogovoru i na osnovu konsultacija i razmene mišljenja između predstavnika Crkve i drugih verskih zajednica i predstavnika Vlade - zaključuje Kavarić.
 

Pogledajte više