Crkvi treba više eparhija

ODLUKA Svetog arhijerejskog sabora da delove pojedinih eparhija u BiH pripoji "komšijskim" crkvenim jedinicama mogla bi da bude početak reorganizacije crkvenih teritorija šireg obima i zametak stvaranja novih eparhija.

Pročitajte još: Verske komisije "na oku" držale episkope pola veka

Jer, SPC sa više od deset miliona vernika organizovana je u svega 47 eparhija. Ovaj odnos najčešće se uzima kao najjači argument za podelu sadašnjih episkopija u Srbiji, regionu i ostatku sveta. U pravoslavnom svetu, a naročito u Grčkoj, standard je da jedan episkop vodi brigu o 250.000 do 300.000 vernika, što je neuporedivo manje nego što je to slučaj od nas.

Po novoj arondaciji Eparhija banjalučka ustupila jedan broj crkvenih opština, odnosno parohija, Eparhiji bihaćko-petrovačkoj, a Eparhija zvorničko-tuzlanska Eparhiji dabrobosanskoj.

Podela eparhija SPC, i osnivanje novih, tema je koja već dugo preokupira vrh Crkve.

Pročitajte još: Srpska crkva je na udaru u celom regionu

- Na prethodnim saborima razmatrani su načini arondacije, ali je donošenje odluke o tome odloženo - kažu u Patrijaršiji SPC. - Tada je najavljeno da će o ovim pitanjima biti reči na sledećim zasedanjima. Ovo pitanje je važno, jer direktno utiče na funkcionisanje crkve i njenu misiju.

Prethodnih godina vladike su razmatrale ideju podele Arhiepiskopije beogradsko-karlovačke, ali i Raško-prizrenske eparhije, ali procenjeno je da je "status kvo" trenutno najbolje rešenje. Na listi za moguću deobu nalazi se i Sremska, Zagrebačko-ljubljanska, Britansko-skandinavska episkopija, pa čak i Mitropolija crnogorsko-primorska.

- Postoje zagovornici da bi u Crnoj Gori trebalo oformiti bokokotorsku episkopiju, a među njima je i mitropolit Amfilohije. Ovakav potez imao bi istorijsko utemeljenje, ali i praktičnu svrhu za vernike - kažu u SPC.

Poznavaoci crkvenih prilika ističu da je povećanje broja crkvenih jedinica neminovno, jer, po broju stanovnika, eparhije postaju prevelike za jednog vladiku. Iako je oko 200.000 stanovnika u jednoj eparhiji optimalan broj, naše su mnogo veće. Arhiepiskopija beogradsko-karlovačka i Eparhija niška imaju po oko milion vernika, a Bačka i Braničevska eparhija premašuju i 600.000 stanovnika.

MODEL ŠAPCA I VALjEVA

MODEL uspešne arondacije jedne eparhije SPC srednje veličine je podela nekadašnje Šabačke episkopije. Na inicijativu vladike Lavrentija (Trifunovića), 2006. godine od nje je odvojena sadašnja Valjevska eparhija. U trenutku deobe ona je obuhvatala 550.000 stanovnika i bila šesta po veličini u SPC. U Crkvi vlada jedinstven stav da je ovaj potez došao u pravo vreme, kao i da se, zahvaljujući njemu, rasplamsao duhovni život u zapadnoj Srbiji.