Istorija Srbije
FELJTON - GRAĐANSKE PARTIJE KAO DEKOR ZA VELIKE SILE: Gotovo cela srpska opozicija prihvatila je federalnu državu
POJAVA građanskih partija bila je uslovljena međunarodnim razlozima koje je vođstvo NOP-a moralo da uvažava i koncesijama koje je moralo da čini.
17. 09. 2024. u 18:00
FELJTON - NARODNI FRONT SIMBOL JEDNOPATRIJSKE DIKTATURE: Partija je u svojim rukama koncentrisala celokupnu personalnu politiku u državi
U DEMOKRTSKOJ federativnoj Jugoslaviji i njenim federalnim jedinicama Jugoslovenski Narodno-oslobodilački fronta je predstavljao političku osnovu nove vlasti.
16. 09. 2024. u 18:00
FELJTON - NARODNI FRONT POSTAJE TEMELJ DRŽAVE: Sudska vlast u AP Vojvodini ostala je van nadležnosti vlasti federalne Srbije
UPOREDO sa izgrađivanjem zakonodavne i izvršne vlasti konstituisan je pravosudni sistem. To zakonodavstvo je, najčešće, bilo saveznog karaktera.
15. 09. 2024. u 18:00
FELJTON - KONSPIRATIVAN RAD PARTIJE I POSLE RATA: KP Jugoslavije je stavove izražavala preko organa vlasti a ne preko partijske strukture
KONSTITUISANjE Privremene vlade DFJ (7. mart 1945), u čijem je okviru postojalo i Ministarstvo za Srbiju, zahtevalo je formiranje vlada federalnih jedinica.
14. 09. 2024. u 18:00
FELJTON - BROZ TAKTIČKI RAZBIJA „BLOK SRPSKE REAKCIJE": Celokupna spoljna i unutrašnja politika DFJ bila je u rukama partijskog rukovodstva
VOJNI uspesi, promena međunarodne situacijei porast međunarodnog uticaja presudno su uticali da narodnooslobodilački pokret bude konstituisan na nivo države, koja je ponela neformalni naziv „demokratska federativna Jugoslavija”.
13. 09. 2024. u 18:00
FELJTON - BROZ LIČNO BUNJEVCE PROGLASI HRVATIMA: U razgraničenju nedosledno su primenjivani etnički i istorijski kriterijumi
NAKON Osnivačkog kongresa KP Srbije, Predsedništvo AVNOJ-a oformilo je, 19. juna 1945, Komisiju za utvrđivanje predloga o razgraničenju Hrvatske i Srbije, odnosno Vojvodine, kako je stajalo u predlogu.
12. 09. 2024. u 18:00
FELJTON - GRANICE MEĐU REPUBLIKAMA NISU USTANOVLJENE LEGALNO: Jugoslavija težnje Srba iz rumunskog Banata za priključenje matici nije razmatrala
TERITORIJALNA podela Kraljevine Jugoslavije, izvršena 1941, umnogome je, nekoliko godina kasnije, otežavala graničnu konsolidaciju jugoslovenske države.
11. 09. 2024. u 18:00 >> 17:45
FELJTON - VOJNA UPRAVA NA KOSMETU I ZABRANA ULASKA KOLONISTA: Autonomna Pokrajina Vojvodina nije imala konačno utvrđene granice ka Hrvatskoj
ZAKON o ustanovljenju i ustrojstvu Autonomne Pokrajine Vojvodine, donet 1. septembra 1945, potvrdio je da Vojvodina „čini sastavni deo Srbije”.
10. 09. 2024. u 18:00
FELJTON - SRBI IZ VOJVODINE NEĆE DA SE DELE OD SRBIJANACA: Većina članova Glavnog NOO Vojvodinebila stava da Baranja treba da bude u Hrvatskoj
STAVOVI o priključenju Vojvodine federalnoj Srbiji eksplicitnije su istaknuti na zasedanju Velike antifašističke narodnooslobodilačke skupštine Srbije.
09. 09. 2024. u 18:00
FELJTON - DILEMA OKO SANDŽAKA - U SRBIJI ILI CRNOJ GORI: Novopazarski okrug osnovan 30. marta 1945. sa oko 170.000 stanovnika
POČETAK 1945. godine Sandžak je dočekao sa nepotpuno izgraćenim statusom posebne političko-teritorijalne jedinice van okvira Srbije.
08. 09. 2024. u 18:00
FELJTON - HUMANOST KAO PREDUSLOV ZA SLOBODU JEDNOG NARODA: Oni koji se dignu kad padnu, više vrede od onih koji nikada nisu padali
KAO mesto rođenja i života kneza Ivana Kneževića navode se u literaturi jedno od dva mesta u Semberiji, inače nedaleko jedno od drugoga - selo Popovi ili selo Dvorovi.
05. 09. 2024. u 18:00
FELJTON - STVARANJE DRŽAVE POČELO JE GUSLARSKIM PESMAMA: Kad se žrtvuju, ljudi od vlasti to rade uglavnom zato da bi dobili još više vlasti
PESME Filipa Višnjića su ujedno izvrsna, dobro osmišljena analitička građa u kojoj se precizno utvrđuju uzroci ustanka, društvene i političke okolnosti u kojima se on zbiva, način vođenja oslobodilačke borbe, razlozi gubljenja daha revolucije i najzad njenog privremenog kraha.
04. 09. 2024. u 18:00
FELJTON - SRPSKOM NARODU SLOBODU NUSU DONELE VELIKE SILE: Filip Višnjić, "Srpski Homer", bio je ujedno i duh i jezik srpske revolucije
KARAĐORĐE je smatrao da slobode nikada nije previše. Jedan razbarušeni, narodni koncept slobode koji je reprezentovao Karađorđe ne samo svojim političkim zahtevima, već i svim svojim bićem i držanjem bio je suprotan interesima svih velikih i malih sila u srpskom okruženju.
03. 09. 2024. u 18:00
"KRALJ SRBIJE" KRENUO U NIŠ: Na današnji dan, pre 140 godina, prvi voz krenuo iz Beograda
PRVI putnički voz u Srbiji krenuo je iz Beograda, na današnji dan, pre 140 godina. Tog 3. septembra 1884. stigao je u Niš posle 10 sati.
03. 09. 2024. u 06:30
FELJTON - KARAĐORĐEVA POLITIČKA MISAO I VIZIJA DRŽAVE: Sloboda je za vožda bila vodilja, smisao njegove borbe, srž njegovog života
KAD politički mit, čak i onaj koji je stvaran sa najboljom namerom, obavije jedan važan istorijski događaj kao što je bio Prvi srpski ustanak, ceo taj događaj, uključujući i ideje njegovih vođa, izgubi vizuru istine i utone u interpretativne magle koje služe dnevno političkim potrebama.
02. 09. 2024. u 18:00
POČETAK NOVE ERE ZA NARODE BALKANA: Na današnji dan potpisan Jedrenski mir, kojim je Srbiji vraćeno šest nahija
U gradu Jedrenu, poznatom i kao Edirne, pre 195 godina potpisan je mirovni sporazum koji je označio kraj još jednog sukoba između dva velika carstva - Rusije i Otomanskog carstva.
02. 09. 2024. u 06:20
FELJTON - USTANICI SHVATAJU ZNAČAJ RAZVOJA ŠKOLSTVA I NAUKE: Devetnaesti vek je bio od retkih, u kome su Srbi pokazali da mogu da se slože
DOSITEJ je često i sa namerom pokuđivanja, prećutno ili javno od mnogih tretiran kao mason.
01. 09. 2024. u 18:00
FELJTON - MUDRI SAVETI I UPUSTVA ZA MODERNIZACIJU SRBIJE: Procena Dositejeva je bila da ustanicima ne ide u račun kvarenje odnosa sa Bečom
SA iskrenim patriotskim oduševljenjem ostareli Dositej ustanicima prvo poklanja pola svoje životne ušteđevine za potrebe ustanka, pre svega za nabavku oružja.
31. 08. 2024. u 18:00
FELJTON - STRAHOVI I BRIGE ZBOG NESLOGE VOĐA USTANKA: Dositej u Beogradu nije prodao nijednu od svojih knjiga koje je Srbima doneo iz daljine
MNOGO toga od Dositejevih političkih ideja se nije ostvarilo ni za njegova života ni posle njegove smrti.
30. 08. 2024. u 18:00
FELJTON - PROSVEĆIVANJE NARODA UZ USTANIČKE PLOTUNE: Glavne karakteristike Dositejeve političke misli su bili prosvetiteljstvo i rodoljublje
U PRVOJ fazi svog političkog promišljanja Dositej sebi dozvoljava oduševljenje tuđim vladarima, što mu nije toliko za zameriti koliko to čine Skerlić i drugi jer Dositej "svog", odnosno nacionalnog vladara niti je imao, niti ga je mogao u tom vremenu ni u najluđim snovima zamisliti, ali u drugoj fazi, kad okolnosti otpočinjanja srpskog nacionalno-oslobodilačkog ustanka neminovno rađaju nacionalno vođstvo i vođu, on je upravo taj koji srpskim ustanicima savetuje uzdizanje, poštivanje i strogi sled samo svoga, nacionalnog vođe i vladara.
29. 08. 2024. u 18:00
FELJTON - FRANCUSKA REVOLUCIJA I AUSTRIJSKO-TURSKI RAT: Dositej je već u mladosti odbacio crkvenu varijantu sputavanja individualne slobode
VEĆ jedan broj ranih i ceo niz poznijih Dositejevih opservacija, promišljanja i zaključaka ukazuju da je imao razvijenu političku misao i osoben politički pogled i pre nego što se u jesen svog života počeo praktično baviti politikom u svojstvu visoko pozicioniranog nacional-revolucionara.
28. 08. 2024. u 18:00
FELJTON - PRVE IDEJE O UJEDINJENJU SRBIJE, CRNE GORE I BOSNE: Ustanici su 1807, poslali poruku Turcima: "Srbija sebe smatra potpuno nezavisnom"
DO SRPSKE revolucije, koja je sprovedena kao socijalna i demokratska pod vođstvom Karađorđa, budući da je omogućila eksproprijaciju državne zemlje u korist ustaničkih seljačkih masa i slobodu pojedincu ukoliko se borio protiv Turaka, a oslobođenima bratstvo, projekte o ponovnom uspostavljanju srpske (ali uvek kao vazalne) države koji su nastajali van Srbije.
27. 08. 2024. u 18:00
FELJTON - SRBI SE VRAĆAJU NA VELIKA VRATA NA ISTORIJSKU SCENU: Stvaranju Srbije je doprinelo održavanje istorijske svesti o veličini Nemanjića
MLADO srpsko građanstvo zadugo je ostajalo razapeto između imitiranja Evrope i svoje teško zaboravljive istorije, ali to je rađalo i žeđ za novim i ujedno i potrebu za narodnom pesmom, koja se u tim vremenima priprema i izvođenja brojnih buna i ustanaka tematski uglavnom držala nacionalne političke istorije.
26. 08. 2024. u 18:00
FELJTON - U CELOJ DALMACIJI PEVANE PESME O KRALJEVIĆU MARKU: Duhovno zadremala nacija je zahvaljujući pravoslavnoj veri održavala svest o sebi
IZRAZ novovekovni za srpske političko-književne prilike označava period, koji, mada duhovno začet dosta ranije, materijalno počinje sredinom XVIII veka, ne samo zbog zaostajanja u razvoju srpske kulture, nego i zbog svojevrsnog „praznog perioda“ u istoriji političkih ideja kod Srba koji su nekoliko vekova vodili sveokupirajući bitku za goli život.
25. 08. 2024. u 18:00
