Planeta Zemlja u malom

 Ako u glavni grad Belgije dolazite vozom, nemojte po gužvi i neredu na briselskoj železničkoj stanici da sudite o ovoj varoši. Stanica je samo jedno mesto na kojem se, uglavnom, mladi Belgijanci osećaju komotno, a doseljenici isuviše nervozno, što ga čini neurednim. Čim napustite vrata ove velike pružne raksrsnice, suočićete se sa gradom koji je, kako sami Belgijanci kažu, mozaik jezika, kultura i tradicija.
Da biste videli Brisel najbolje je da se ukrcate u panoramski autobus i obiđete dvanaest najznačajnijih mesta u prestonici Belgije i metropoli država Beneluksa. Simboli Brisela su dva velika i prekrasna trga i veličanstveni gradski bulevari. Kraljevski trg jedna je od najdragocenijih tvorevina moderne Evrope, dok je Veliki trg u srcu starog grada izuzetan po svom srednjovekovnom izgledu.
U suštini Brisel čine tri velike celine, Stari i Gornji grad, ali i veliki Kraljevski park sa rezidencijom na severnom obodu grada. Stari grad je smešten u dolini. Donji grad obuhvata srednjovekovni centar sagrađen oko impozantnog Velikog trga i bivšeg pijačnog trga. Trg datira iz 12. veka, a nekada je tu bila močvara. U 14. veku napravljena je pijaca, a pored nje trg koji pokriva okolne Ulicu putera, Ulicu mesara i Ulicu kokošja pijaca. Većina istorijskih građevina na trgu je uništena 1695. kada je francuski kralj Luj XIV bombardovao ovo područje 36 sati. Većina današnjih zgrada na trgu zamenjena je u 17. veku. Hotel de Vil bio je jedina veća građevina koja je preživela napad. Veličanstvena konstrukcija Hotela de Vil sa svojom kremastom fasadom pokrivenom kamenim oblicima ima toranj visok 100 metara sa pozlaćenom statuom svetog Majkla na vrhu.
Dečko koji piški
Katedrala svetog Majkla i Gadule sa dva tornja nazvana je po muškom i ženskom svecu, zaštitnicima Brisela. Započeta 1226, gradnja katedrale trajala je 300 godina. Prelepi prozori sa obojenim staklom ispunjavaju crkveni brod svetlošću i ogromnu drvenu propovedaonicu, koja oslikava proterivanje Adama i Eve iz raja od strane strašnih kostura.
Gornji grad je na brdu, odakle se vidi čitav Brisel. Ovaj grad je tradicionalno sedište briselske elite francuskog govornog područja, sa širokim bulevarima, muzejima, otmenim trgovačkim zonama. Njime dominira monumentalna građevina belgijskog parlamenta. Kraljev dvor, ili bivša zgrada vlade, ima sedamnaest čuvenih većnica srednjovekovnih vitezova. Tu je smeštena i Gradska većnica, koja se smatra za najuzvišenije delo civilne arhitekture u Evropi. U samom centru je i moderna Palata pravde, najopsežniji arhitektonski rad 19. veka, koji svojom impozantnošću podseća na velike egipatske ili asirske građevine.
Na prvi pogled grad nije veliki, ali ako kroz njega krenete pešice, sigurno ćete se zamoriti i od hodanja, ali i od lepote. Mnogobrojne fontane, zatim slikoviti pešački lavirint ulice Svetog ostrva, mnogobrojne trgovine, prodavnice slatkiša i starih rukotvorina, aristokratska četvrt Sablon, kao i mnogi kafe-barovi, ostaviće na vas snažan utisak. Nacionalni simbol Belgije je statua Maneken Pis, sićušna skulptura dečaka koji, sav srećan, piški. Neki kažu da je dečak bio sin plemića, drugi kažu da je bio mališan koji je jednom pronašao neobičan i riskantan način da ugasi vatru u kući. Prvobitno je bio isklesan u kamenu, sredinom 14. veka, i nazivan “mali Julijan”. Godine 1619. Jerom Dagesnoj je oblikovao bronzanu verziju i to je Maneken Pis kojeg danas gledamo. Prilikom državnih praznika, Belgijanci vole da ga oblače u više od 650 skrojenih malih kostima, a kraj njega se fotografiše na hiljade turista.
Brisel je glavni grad Evropske unije, prestonica združenih zemalja Beneluksa, metropola Belgije i sedište najvećeg vojnog saveza na svetu, NATO. Sedište EU je polukružna zgrada od stakla i čelika, omeđena modernim naseljem Iksels. Samo tri najvažnije institucije EU – Evropski parlament, Evropsko veće i Evropska komisija zapošljavaju oko 30.000 službenika. Ovde je sedište međunarodnih organizacija, svetskih banaka, više od 3.500 kompanija i oko 15.000 registrovanih lobista iz celog sveta. Ovo je grad u kome u svako doba dana i noći, pored domaćeg flamanskog, žamori oko 60 jezika sveta, poštuju se sve kulture, navike i običaji. Brisel je planeta Zemlja u malom, hvale se Belgijanci.
Sve ove institucije daju Briselu ogromnu i pozitivnu moć, koja se ne oseća u običnom životu, sem što se vidi na mnogobrojnim evropskim zastavama i po delegacijama koje posećuju grad. Ime Brisel potiče od staroholandske reči koja znači “dom na močvari”. Po legendi grad je osnovao sveti Gorik u 6. veku, a gradske zidine podignute su u 11. veku. Gradska opština Brisela, koja obuhvata samo gradsko središte, ima 142.853 stanovnika, dok šire područje regije glavnog grada ima oko milion stanovnika. Grad Brisel se nalazi između Flandrijske nizije i Brabantskog platoa, na nadmorskoj visini između 15 i 100 metara. Reka Sena protiče kroz centar grada sa jugozapada ka severoistoku i ima 23 mosta.
Među naučnim institucijama u Briselu izdvajaju se Kraljevska akademija nauka i Medicinska akademija, koje datiraju od davne 1772. godine. Akademija umetnosti i Međunarodni institut za bibliografiju su, takođe, stari i jedinstveni. A Briselski univerzitet, poznat kao ”Slobodni univerzitet”, počeo je sa radom 1834. Uz Muzej prirodnih nauka je i Palata umetnosti, sa veoma vrednom kolekcijom starih flamanskih remek-dela. U Kraljevskoj biblioteci čuva se pola miliona vrednih knjiga, a njen najinteresantniji deo je čuvena Burgonjska biblioteka sa 27.000 rukopisa, koju je osnovao Filip Dobri, vojvoda od Burgundije, 1467. godine. Ova riznica pisanih dela smatra se jednom od najvećih i najvažnijih kolekcija ove vrste u Evropi.
Kada krenete van centra Brisela, nemoguće je izbeći čuvenu metalnu konstrukciju Atomijum, smeštenu u divnom parku Mini Evropa. Nekoliko kilometara od grada je čuvena livada gde se odigrala poznata Napoleonova bitka Vaterlo.
Gastro-uživanja u Ulici mesara
Brisel posebnim čine i sjajna morska hrana u restoranima, miris vrućih kobasica na hladnom zimskom danu, kolači i čokolade, kafane koje se nikad ne zatvaraju. Ali i kosmopolitizam sa komšijskom atmosferom, šumama i parkovima skoro na kućnom pragu, fazanima i tartufima kao specijalitetima, crtanim stripovima, starim i moderno dizajnerskim trgovinama.
Brisel je slika Belgije, skromne zemlje sa lepim pejzažima. Dok ujutro prolazite gradskim ulicama, omamljuje vas miris poznatih belgijskih napolitanki. Briselci su vrlo praktični, jer sve do pet sati po podne na ulicama drže kuvano vino i viršle, zatim peciva i kolače. Potom se oni sklanjaju da bi gosti sa dubljim džepovima doneli zaradu ugostiteljima. Belgijanci uživaju u hrani i piću i mnogi već smatraju da je Brisel postao glavni grad Evrope zato što se najbolja jela francuske kuhinje ne spremaju u Parizu već u Briselu.
U centru Brisela, samo tri koraka od glavnog trga, možete da pronađete najbolje restorane i uživate u specijalitetima kao što je mouls marijer, jelo pripremljeno od različitih vrsta dagnji. Malena ulica koja liči na našu Skadarliju je Ulica mesara. To je pešačka kamena ulica i mali spektakl koji ne treba zaobići. Obe strane ulice pretrpane su stolovima za kojima možete da ručate tokom čitave godine, jer su grejalice smeštene iznad glava gostiju. Ažurni konobari mame mušterije morskim delikatesima i neobičnim novotarijama, kao što je riba koja peva.
Od kafane “L'alijans”, omiljenog mesta Briselaca, u kojoj se mnogi svakodnevno hrane, preko grčkog restorana “Plaka”, vijetnamskog “Lotus blu” restorana, u ovom delu grada raznovrsnih nacionalnih kuhinja i pića ima za svačiji ukus, a tu je i ponuda od neverovatnih 400 vrsta piva.
Najviše pažnje, međutim, pleni belgijska čokolada, koja se sliva kao vodopad u izlozima poslastičarnica. Čokoladu možete da kupite u čvrstom i tečnom stanju, u malim i velikim pakovanjima, belu, smeđu ili crnu, kao bajaderu ili kao bombonu. Svejedno, skupa je i slatka kao i grad Brisel.

SPOMENIK OD 2.400 TONA
Kada stojite neposredno ispred Atomijuma, osećate se kao kepec, jer je ovaj spomenik visok 102 metra, a težak 2.400 tona. Podignut je 1958. godine za vreme Svetske izložbe na kojoj je bilo predstavljeno 40 zemalja sveta. Figura sa atomskim kuglama bila je zvezda EX EXPO-a, kada je belgijska vojska helikopterom postavila veliku zastavu na vrhu Atomijuma. Građen je kao simbol atomskog doba i kosmičke budućnosti planete Zemlje.
Sam spomenik predstavlja model kristalne mreže povećane za 165 milijardi puta. Inženjer Andre Vaterkej ispleo je mrežu od devet kugli, koje predstavljaju atome, svaka kugla ima promer od 18 metara, a povezane su cevima od 3,30 metara kroz koje turisti mogu da prolaze pomoću pomičnih stepenica. U sredini Atomijuma je lift koji turiste vozi na vrh građevine za 20 sekundi.

PAVILJON TRENUTNE SREĆE
U parku Mini Evropa ispod monumentalnog Atomijuma, održavaju se bioskopske predstave na otvorenom, ali i neobične izložbe i revije bele tehnike, mode, umetnosti. Atrakciju predstavlja salon sagrađen od 33.000 pivskih gajbi, koji se zove “Paviljon trenutne sreće”. U njemu posetici mogu da gledaju filmove o svetskim izložbama od prvog EXPO-a održanog 1851. godine u Londonu, pa sve do predstojećeg EXPO 2010. godine koji će ove godine biti održan u Šangaju.