Rumunski grof bio ktitor hilandara

Dr Stojkovski, profesor na katedri za istoriju Filozofskog fakuteta, opredelio se za ovu temu u želji da na osnovu istorijskih podataka, a ne spisateljske i filmske mašte , objasni ličnost vlaškog vojvode Vlada Cepeša, koji je živeo u 15.veku, ali se nekoliko vekova docnije u filmovima i romanima „proslavio“ kao grof Drakula.

- Vlad Cepeš imao je dosta duboku vezu sa Srbima, srpskom kulturom i duhovnošću. Naime, vlaške vojvode od 14. veka pa sve do odvajanja rumunske crkve iz okrilja SPC,izuzetno su značajne za Srpsku pravoslavnu crkvu (ktitorstvo u Hopovu, Krušedolu...). Vlad Cepeš bio je vrlo pobožan vladar i pravoslavni zaštitnik. U Hilandaru postoji autentični dokument iz druge polovine 15. veka koji potvrđuje Vlada Cepeša kao jednog od darodavaca Hilandara - kazao je dr Stojkovski.

Otac Vlada Cepeša u istoriografiji je upamćen kao Vlad Drugi. Na saboru u Nirnbergu 8. februara 1431. godine, Vlad Drugi ušao je u Red zmaja koji je kralj Žigmund Luksemburški osnovao tri decenije ranije i čiji je prvi vitez bio despot Stefan Lazarević. Tada je Vlad Drugi dodao svom imenu nadimak Drakul, što je značilo „zmaj". U to vreme reč „đavo" u rumunskom jeziku nije postojala. Vlad Treći potpisivaće se docnije kao „Drakulija", što je značilo – zmajev sin.

Majka Vlada Cepeša, naveo je dr Stojkovski, ostala je sve do danas pod velom istorijske misterije. U nekim publicističkim radovima navođeno je da se zvala Snežana, pogotovo kada se želela istaći njegova veza sa Srbima.

Istorijska priča o Vladu Cepešu vezana je za položaj Vlaške i Moldavije u 15. veku. Pretpostavlja se da je Vlad Treći (Drakula) rođen 1431. godine u, kako se u rumunskoj istoriografiji navodi ,dinastiji Drakulešti. Vlad Treći, ali i njegovi naslednici po raznim bočnim linijama, uz svoje ime dodavali su reč „Drakulešti" iz dva razloga – zato što je zvučna i da bi se dokazao legitimitet dinastije.

U pohodu koji je na Vlašku vodio Jan Hunjadi, Vlad Drugi je 1447. godine ubijen, ali Vlad Treći nije automatski došao na presto. On je vladao Vlaškom u tri navrata: 1448., 1456–1462. i 1476. godine. Tokom svoje vladavine sprovodio je nemilosrdne metode u obračunu sa vlaškim feudalcima, a naročito u odbrani od osmanskih osvajanja, kojeje nabijao na kolac. U tom periodu, uz njegovo ime odomaćila se reč „cepeš" (na rumunskom – nabijač).

Zanimljiv je bio njegov odnos sa Srbima koji su tada bili pod osmanskom vlašću. U vreme Vlada Trećeg, despot Vuk Grgurević Branković bio je baron Ugarske u službi Matije Korvina. U borbi protiv Turaka, Vuk je i stekao nadimak Zmaj Ognjeni Vuk. Zajedno sa Vladom Trećim jurišao je na Turke, što je bio osnov da se docnije njih dvojica često povezuju u pričama zbog Vladove pripadnosti Redu zmaja i nadimka despota Grgurevića.

IRAC I MAĐAR IZMISLILI DRAKULU

VLAD Cepeš poginuo je 1476. godine u borbi sa Turcima. Mesto pogibije i njegov grob i dalje su nepoznati. Priče o Drakuli nastale su 80-ih godina 15. veka. Vlad je najpre prikazivan kao heroj iz borbe protiv Turaka, a grof Drakula „rođen je" zaslugom irskog pisca Ejbrahama Brema Stokera i Armina Vamberija, najvažnijeg mađarskog orijentaliste.