Popravni za ćirilicu u Hrvatskoj

ZAGREB
OD STALNOG DOPISNIKA “NOVOSTI”

Zmaj Jova Jovanović, Vuk Karadžić, Đura Jakšić i ćirilica vraćaju se u hrvatske škole, dok su istovremeno dvojezične table u Vukovaru i dalje na čekanju. Sa inicijativom rektora Zagrebačkog univerziteta dr Damira Borasa da hrvatski učenici ponovo počnu sa učenjem ćirilice složio se i trenutno najmoćniji političar, šef HDZ-a i budući zamenik premijera Tomislav Karamarko. Doduše, uz jednu ogradu. On predlaže da se ćirilica vrati u osnovne škole ali da se ne uči kao obavezni, već da bude fakultativni predmet tj. da đaci sami odluče hoće li je naučiti.

Udar na ćirilicu i srpske književnike kulminisao je devedesetih godina prošlog veka, kada je učenje ćirilice gotovo preko noći odstranjeno iz svih škola. Ništa bolje nisu prošli ni klasici srpske književnosti koji više nisu bili uvršteni u udžbenike, što je u dobroj meri ostalo do današnjih dana. Zvanično je ćirilica vraćena samo na dvojezičnim tablama, upravo u vreme HDZ-a, kada je ustavnim zakonom omogućeno da se koristi u gradovima u kojima Srbi čine između 33 i 50 odsto stanovnika. Sve dok i to nije dovedeno u pitanje u Vukovaru.

Rektor Boras, izuzetno obrazovani profesor i čovek širokih pogleda, ideju da se vrati ćirilica u škole izneo je novom mandataru vlade Tihomiru Oreškoviću. Boras smatra da bi se na taj način smanjile i političke tenzije u Vukovaru i pritisci na Srbe u Hrvatskoj, kojih je u zadnje vreme bilo napretek.

Istovremeno, većina uglednih profesora smatra da je sada trenutak za povratak ćirilice u škole, a da se srpska književnost, a i srpski pisci koji su živeli u Hrvatskoj, vrate u udžbenike. Primer za to je Simo Matavulj, čijeg "Bakonju fra Brne" današnji učenici uopšte ne poznaju, kao ni opus Vladana Desnice ili Jovana Radulovića. U velikoj su meri prepravljeni i drugi školski udžbenici u kojima se govori o istoriji naroda koji žive na ovom području, a posebno sve ono što je povezivalo kroz vekove Srbe i Hrvate. Srpska istorija više se uopšte ne uči, a pod izlikom "rasterećenja" nastave ostale su samo kvalifikacije koje Srbe prikazuju u najgorem svetlu, kao antiheroje Balkana.

Eksperimenti sa kombinovanom nastavom za Srbe u Hrvatskoj u hrvatskom školama nisu se pokazali dobrim, iako su učenici mogli da nauče ćirilicu i u daleko većoj meri nego u "hrvatskim" školama i srpsku istoriju i kulturu. Ali podela na "hrvatske" i "srpske" đake krajnje je loša i negativna i ostavlja dugoročne posledice za zajednički život na ovim prostorima.

"OREŠKOVIĆ" ZOVE CERARA

Komičar Davor Jurkotić, koji je poslednjih dana, predstavljajući se kao mandatar Tihomir Orešković, prevario mnoge hrvatske političare, nazvao je i kabinet slovenačkog premijera dr Mire Cerara i - odmah bio spojen.

- Najbolje bi bilo kada bi Hrvatska i Slovenija opet bile države - rekao je "Orešković", a Cerar je oprezno reagovao i na predlog da umesto što Slovenci postavljaju žicu na hrvatskoj granici, zajedno postave zid prema Srbima.