Traže ispravku falsifikata na Glavnjači

U CENTRU Beograda, na Studentskom trgu, ispred Prirodno-matematičkog fakulteta, nalazi se spomen-obeležje na mestu gde je bila čuvena Glavnjača, odnosno zgrada Uprave grada Beograda. Ovo obeležje čist je istorijski falsifikat, tvrde u Udruženju političkih zatvorenika i žrtava komunističkog režima, koje pokreće inicijativu da se ova istorijska greška ispravi.

Naime, na spomen-ploči ovog političkog zatvora, nastalog 1864. godine, u koji su smeštani protivnici svih režima, navodi se da je zgrada srušena u bombardovanju 1944. To nije tačno, jer je za vreme oslobađanja Beograda samo oštećena, pa obnovljena i nastavila je da postoji kao zgrada Ozne i istražni zatvor za protivnike komunističkog režima sve do 1953. Tada je izgrađen Centralni zatvor u Bačvanskoj, a ona je srušena i podignut PMF.

Spomen-obeležje je napravljeno sredinom sedamdesetih, pa je razumljivo da je tadašnja vlast krila da su tu dovođeni najpoznatiji politički zatvorenici, poput Draže Mihailovića.

- Tu se uglavnom nije robijalo, već je zatvor služio za privođenje, saslušanja i surove metode za izvlačenje priznanja, a bio je i sabirni centar pred streljanje - kaže istoričar Srđan Cvetković, bivši sekretar državne Komisije za otkrivanje tajnih grobnica ubijenih posle 12. septembra 1944.

Pre Drugog svetskog rata ovde su dovođeni komunisti, a posle rata široka lepeza unutrašnjih neprijatelja.

- Spomen-obeležja su podizana u vreme vladavine Komunističke partije, pa je na njima prećutana istorija i stradanje političkih osuđenika u prvoj deceniji iza rata - kaže Slobodan Đurić iz Udruženja političkih zatvorenika i žrtava komunističkog režima.

Njegovo društvo zalaže se da se kod PMF postavi nova ploča, koja neće frizirati istorijske činjenice, ali i da se na Kalemegdanu podigne spomen-ploča svim nevinim žrtvama koje su, bez suđenja, ubijene odmah po oslobođenju. Državna komisija pobrojala ih je imenom i prezimenom u Beogradu oko 2.000, i u Zemunu oko 1.000.

- Krajnje je vreme da se ukloni ovaj istorijski falsifikat na mestu nekadašnje Glavnjače, jer danas nema nijednog razloga da se kriju politički zatvori u vreme komunističkog režima - kaže Aleksandar Čotrić, predsednik Asocijacije za negovanje ravnogorskog pokreta.

Nova spomen-ploča, uveren je Cvetković, treba da oda počast i političkim žrtvama u kraljevini i u socijalizmu:

- Ovaj čin bi mogao da bude jedan od simbola nacionalnog pomirenja, o kojem se toliko priča!