Mađarski pasoš za 300 Srba

JA, Petar Petrović, zaklinjem se da Mađarsku smatram svojom zemljom, da ću biti njen lojalan građanin i poštovati njen Ustav i zakone - ovo je zakletva koju je, samo sa promenjenim imenom, u ambasadi NR Mađarske u Beogradu i konzulatu u Subotici, na mađarskom jeziku, “položilo” i oko 300 Srba.

U proteklih godinu dana u subotičkom konzulatu više od 20.000 građana Srbije podnelo je zahtev za dvojno državljanstvo, a njih 2.000 isto to učinilo je u ambasadi u Beogradu. Uz etničke Mađare, zahteve podnose i Srbi čiji su preci bili državljani Mađarske do 1918. godine, kada su se delovi današnje Vojvodine prisajedinili Srbiji.

Po rečima Mikloša Riteca, generalnog konzula ambasade Mađarske u Beogradu, nema bitnih razlika između vlasnika mađarskih pasoša koji žive u Srbiji i onih u Mađarskoj, jer i jedni i drugimaju ista prava.

- Jedino, oni iz Srbije koji su dobili državljanstvo nemaju pravo da učestvuju na izborima u Mađarskoj - dodaje Ritec.

Motiv Srba da traže mađarski pasoš prvenstveno je praktične prirode: kao dvojni državljani imaju pravo da rade u Mađarskoj i u još nekim zemljama EU, da kupuju automobile, ali i nekretnine kod naših severnih suseda.

Pasoš našeg severnog suseda omogućava i pravo na besplatno školovanje na mađarskim univerzitetima, kao i u Srpskoj gimnaziji “Nikola Tesla” u Budimpešti.

- Čim sam iz arhiva u Budimpešti dobila potvrdu da su mi baba i deda sa majčine strane poreklom iz Austrougarske, požurila sam u konzulat da predam zahtev za pasoš - kaže Vera Uzelac. - Nikako se ne odričem srpske nacionalnosti, niti nameravam da se selim iz Srbije, ali imam troje dece koja tečno govore mađarski i nije isključeno da odu na studije u Budimpeštu ili Segedin, jer se njihove diplome priznaju svuda u svetu.

Da se efekti dvojnog pasoša već naziru, “Novostima” potvrđuje Jovanka Lastić, direktorka Srpske gimnazije u Budimpešti. Među 300 đaka koji trenutno pohađaju Gimnaziju, 180 su deca Srba koji žive Mađarskoj, a njih 120 došlo je iz Srbije. Maturska diploma ove gimnazije za njih je prečica za upis na neke od univerziteta u Evropi.

- Ima tu jedna začkoljica, i to jezička - ukazuje direktorka Lastić. - Đaci iz Srbije koji na upisu prilože mađarski, a ne srpski pasoš, biće obavezni da nastavu pohađaju na mađarskom jeziku, a oni ga u većini slučajeva ne znaju dovoljno dobro. Dobro znanje jezika preduslov je i za studije.