Omaž Ivi Andriću

U prozi Ive Andrića naizgled je sve jasno i jednostavno, na prvi pogled razumljivo i u jezičkom i u stilskom pogledu normirano. Njegovo prozno delo, međutim, posmatrano kao celina ili predstavljeno samo pojedinačnim ostvarenjima, suštinski je jedno od najsloženijih i najslojevitijih književnih dela koje ima srpska književnost 20. veka.

Ovo je u četvrtak rekao Marko Nedić u Srpskoj književnoj zadruzi, gde je u okviru redovnog druženja sa novinarima priređen omaž Ivi Andriću, povodom 120 godina od njegovog rođenja.

- Smisao života u Andrićevoj prozi, odnosno smisao života njegovih književnih likova sažet je u zajedničkom iskustvu istorije koja se vekovima ponavlja u različitim oblicima i sa istim negativnim i tragičnim posledicama - nastavio je Nedić.

- Odbranu od takvog iskustva njegovi književni likovi vrlo često vide u prilagođavanju, u mirenju sa postojećim stanjem, a povremeno i u otporu. Oni koji menjaju ili mimikrijski brane svoj moralni profil, opstaju u svetu, kao mnogi likovi u „Prokletoj avliji“ i pripovetkama.

Srba Ignjatović komentarisao je i ideju da je Andrić bio oportunista, dok je Milica Jeftimijević Lilić govorila o odnosu između Andrića - čoveka i Andrića - pisca.

- Andrić je potreban svetu koji pripada Zapadnom orijentu, levantu, mediteranskoj pojmovnosti. Potreban je kao Grinič koji se više nego precizno odredio između Herceg Novog i Dubrovnika, brionskih snoviđenja i zloviđenja, prošlog, sadašnjeg, budućeg, verujući da je prošlost stanje koje ne prolazi - smatra Svetislav Božić. - Svi okamenjeni tragovi u kojima su ga skrivali, okivali, opisivali njegovi arheolozi, pa čak ni ćuprija na Drini nisu stecišta njegovog boravka. On je na osami tih i sveprisutan na svom vencu koji nadgleda mile vode i ćudi ljudi oko njih.