Arheolozi otkrili hram pored Taorskih vrela: Na lokalitetu pronađeni tragovi rudarenja, eksploatacije bakra i gvožđa

Nedaleko od, po lepoti čuvenih, Taorskih vrela, u Donjem Taoru, kod Valjeva, arheolozi su pronašli ostatke crkve iz kasnog antičkog ili ranog vizantijskog doba. Hram je deo kompleksa koji čine manje utvrđenje i, verovatno, rudarsko naselje.

To je, inače, četvrta ranohrišćanska crkva otkrivena u poslednjih nekoliko godina na teritoriji koju pokriva Zavod za zaštitu spomenika kulture u Valjevu. U pitanju je jednobrodna bogomolja, sa zasvedenim oltarskim prostorom, dimenzija približno 11 sa sedam metara.

- U široj okolini lokaliteta postoje tragovi rudarenja, eksploatacije bakra i gvožđa, a crkva je okružena oko stotinu dugačkim i dva metra širokim masivnim zidom od krupnog kamenja i stena - kaže arheolog Radivoje Arsić iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Valjevu. - Inače, po načinu gradnje, tek pronađeni hram sličan je crkvi iz Jerininog grada, koji je pronađen u Brangoviću kod Valjeva.

Pročitajte još - SENZACIJA ARHEOLOGA: Nacionalna baština zakopana u baštama

Lokalitet na kom se nalazi tek otkrivena crkva je na trasi praistorijskog i antičkog puta koji je spajao dolinu Kolubare, preko kanjona reke Gradac, Mravinjaca i Taora sa užičkom kotlinom. Na ovoj trasi nalazi se više utvrđenja, rudnika i naselja. Hram je na imanju Milana Jeftovića, u blizini Taorskih vrela, najlepših izvora u valjevskom kraju, nedaleko od puta za Makovište. Na relativno kratkom rastojanju preko naslaga bigra stvoreni su brojni slapovi i vodopadi. Taorska vrela ulivaju se u reku Skrapež, koja izvire ispod planine Povlen.

- Arheološka otkrića nesumnjivo daju dodatni značaj ovom delu valjevskog kraja, koji krase Taorska vrela - kaže Arsić. - U neposrednoj blizini nalaze se i ostaci kule osmatračnice, koji su, nažalost, veoma oštećeni erozijom i šumskim rastinjem. Osim opisa i manjih istraživanja koje je još 1995. godine obavila Istraživačka stanica Petnica, arheolozi nisu pohodili ovaj kraj, pa je otkriće lokaliteta u Donjem Taoru utoliko bitnije za istoriju zapadne Srbije.

PROJEKAT

- Nalazi pokazuju da su u periodu pozne antike i rane Vizantije bezmalo sva naselja, pa i ona utvrđena u planinskim krajevima, imala izgrađene crkve za stanovništvo koje je tu živelo - objašnjava Arsić. - Projekat "Valjevska župa i okolina u srednjem veku" zajedno sprovode Istorijski institut Beograd i Zavod za zaštitu spomenika kulture u Valjevu. U protekle četiri godine otkriven je veliki broj srednjovekovnih nekropola sa mramorjem, stećaka, crkava, utvrđenja i naselja od pozne antike do osmanskog peroida.

Tragovi crkve pored vrela