U NEDOUMICI STE? "Vaskrse" ili "voskrese"? Ovako se pravilno čestita Uskrs Ili Vaskrs?
U SUSRET najvećem pravoslavnom prazniku, pokušaćemo da razbijemo nedoumice oko toga kako je pravilno čestitati Uskrs odnosno Vaskrs.
Foto: Depositphotos
Pozdrav koji pravoslavni hrišćani upućuju jedni drugima povodom ovog praznika trebalo bi da glasi: Hristos vaskrse ili Hristos voskrese, a ne bi trebalo koristiti Hristos vaskrese, Hristos voskrse ili Hristos vaskrs i slično.
Oblici Vaskrs, Vaskrsenije, vaskrsnuti, vaskrse (u značenju uskrsnu) pripadaju starom srpskom crkvenom i književnom jeziku, koji se do sredine XVIII veka upotrebljavao u srpskoj sredini, odnosno u svim krajevima pod upravom Srpske pravoslavne crkve.
To je tzv. srpskoslovenski jezik – srpska redakcija staroslovenskog jezika (jezika prevoda bogoslužbenih knjiga sa grčkog na jezik solunskih Slovena, sredinom IX veka). Srpska redakcija staroslovenskog jezika (izgovor staroslovenskog u duhu srpskog jezika, tj. na srpski način) nastala je u vreme kada su Srbi u svojoj sredini primili slovensko bogosluženje i slovensku pismenost (tokom X, a najkasnije do prvih decenija XI veka). Od tada pa do prvih decenija XV veka Srbi su pomenute reči izgovarali sa poluglasnikom iza početnog "V", a od XV veka pa nadalje izgovaraju ih sa "A".
Srpskoslovenski jezik kao zvanični crkveni jezik Srbi su sredinom XVIII veka zamenili ruskim crkvenim jezikom (tzv. ruskoslovenskim). Od sredine XVIII veka do danas ruskoslovenski jezik se upotrebljava u Srpskoj pravoslavnoj crkvi kao zvaničan crkveni jezik. U tom crkvenom jeziku reči o kojima govorimo izgovaraju se na ruski način (sa "O" u prvom slogu):
Voskresenije, voskresnuti, voskrese.
Srbi nisu zaboravili ni svoj stari naziv za ovaj praznik, pa se danas može čuti i Vaskrs(enije), vaskrsnuti, pored Voskresenije, voskresnuti i sl.
Reč Uskrs pripada srpskom narodnom jeziku, u kojem je u veoma davno vreme početno "U" dobijeno od starog početnog "V" (iza koga je sledio tvrdi poluglas). Tako danas imamo Uskrs (srpsko narodno), Vaskrs (staro srpsko književno i crkveno) i Voskresenije (današnje srpsko crkveno).
U pozdravu se nije uobičajio narodni izgovor Hristos uskrsnu. Sačuvano je staro srpsko crkveno (srpskoslovensko) Hristos vaskrse i današnje crkveno (ruskoslovensko) Hristos voskrese.
Ostali oblici koji se čuju, a koje smo pominjali (Hristos voskrse/vaskrese/vaskrs) ne pripadaju ni starom ni današnjem srpskom crkvenom jeziku.
Preporučujemo
PORUKA EPISKOPA IRINEJA: U istoriji nema konačnih rešenja, ne smemo gubiti strpljenje
01. 05. 2021. u 15:00
PATRIJARH PORFIRIJE: Verujem u zajednički život Srba i Albanaca na KiM
01. 05. 2021. u 13:28
Pratite nas i putem iOS i android aplikacije
Pratite vesti prema vašim interesovanjima
VLADICA IZ ORMARA IZVUKAO ZMIJU DUGU CEO METAR: Neverovatan slučaj u Vranju - Čuju se ženski vrisci, kamera sve snimila (VIDEO)
IAKO je juče mnoge krajeve naše zemlje iznenadio sneg, a temperature su se spustile za čitavih petnaest stepeni, za najpoznatijeg hvatača zmija iz Vladičinog Hana Vladicu Stankovića i juče je bilo posla.
18. 04. 2024. u 09:40
ČUVAMO DEDOVINU I GROBOVE SINOVA Uprkos tragedijama, porodica Mihajla Tomaševića, iz Suvog Grla kod Srbice, opstaje na svom ognjištu (FOTO)
OVO su grobovi mojih sinova. Stojadina, rođenog 1979, koji je poginuo na Košarama i Stevana, dve godine mlađeg, koji je 2002, vozeći traktor nagazio na protivtenkovsku minu koju su na putu u selu postavili Albanci. Ovde na groblju mi je druga kuća, a ona u kojoj živim sa suprugom Miladinkom Micom i sinom Darkom je nekoliko kilometara odavde. I, dok sam živ sa Kosova i Metohije seliti se neću, čuvaću svoj dom i grobove sinova.
18. 04. 2024. u 10:45
"MOGU LI DA VAS ZAMOLIM?" Bajaga održao čas kulture na RTS-u - snimak se širi mrežama (VIDEO)
JEDNA opaska legendarnog muzičara Momčila Bajagića Bajage tokom promocije reizdanja prve ploče Bajage i Instruktora "Pozitivna geografija", zabeležena kamerom RTS-a, postala je viralna na društvenim mrežama.
18. 04. 2024. u 10:17
Pročitajte više
DA PORODICU PRATI NAPREDAK I SREĆA: Kada treba farbati jaja - evo šta kaže tradicija
FARBANjE jaja za Vaskrs je jedan od najstarijih hrišćanskih običaja
19. 04. 2024. u 12:01
DRAGANA VIŠE NIJE SAMA U DVORCU: Odlučio je da se vrati - sve objavio javno (FOTO)
DRAGANA Mirković, koja je pre nekoliko nedelja iznenadila javnost saopštenjem da se razvodi od Tonija Bijelića, živi sama u dvorcu nadomak Beča.
19. 04. 2024. u 12:46
KASANDRA U NASTAVKU "JUŽNOG VETRA"? Glumica se vraća u Srbiju: "Volela bih da snimam sa Bikovićem" - a evo koja uloga joj je namenjena
KORAIMA Tores, nadaleko poznata kao Kasandra, vratiće se u Srbiju posle 27 godina i to kao deo serijala "Južni vetar 3".
19. 04. 2024. u 15:58
NAJDUŽA SVAĐA U ISTORIJI SRPSKOG GLUMIŠTA: Seka kolegi nije oprostila NEPROFESIONALIZAM
JEDAN OD najboljih filmova jugoslovenske kinematografije "Maratonci trče počasni krug" premijerno je prikazan 1982. godine. Iako je ovaj film osvojio prestižne nagrade i smatra se remek-delom, on krije jednu od najmračnijih tajni na našoj javnoj sceni.
19. 04. 2024. u 20:00
KAKO JE ALEKSANDRA POSTALA HUREM: Poturčili ćerku pravoslavnog sveštenika, ona pomutila razum najvećem vladaru (FOTO)
PETNAESTOG aprila davne 1558. godine, preminula je čuvena sultanija Hurem, supruga turskog sultana Sulejmana Veličanstvenog.
18. 04. 2024. u 17:20
BIO JE MILjENIK ŽENA: Gde je danas Nebojša Bakočević?
TOKOM osamdesetih i početkom devedesetih Nebojša Bakočević bio je omiljeni glumac svake žene, a onda se iznenada povukao iz javnosti. Nakon više manjih uloga, u "Bošku Buhi" je igrao Dragutina Miloševića Čikala, da tada je tumačio sve važnije i veće uloge. Među najzapaženijima su one u "Zaboravljenima", "Kako je propao rokenrol", "Crnom bombarderu"...
19. 04. 2024. u 22:26
Najnovije iz rubrike
DVA SRETNIKA OSVOJILA "ŠESTICU": Ovo su dobitne kombinacije
LOTO rezultati izvlačenja 31. kola 19. aprila 2024. godine.
19. 04. 2024. u 21:05
EVO KAKVO NAS VREME OČEKUJE ZA NADOLAZEĆE PRAZNIKE: Detaljna prognoza za prvu polovinu maja
U SRBIJI će i narednih dana biti promenjivo vreme sa kišom, i lokalnim pljuskovima sa grmljavinom i povremenim sunčanim intervalima. Sa sadašnjih maksimalnih dnevnih od 10 do 16 stepeni, posle 24. aprila temperatura će početi da raste na 20 do 25 stepeni, a povratak na letnje i tropske temperature koje su obeležile prvu polovinu ovog meseca očekuju se u tek krajem maja.
19. 04. 2024. u 19:58
FELJTON - STUDENTI U PITSBURGU NISI HTELI DA MRZE SRBE: Neki učili srpski da bi nas napadali
NA MOJIM časovima srpske književnosti i kulture jedan student želi da nosi “srpsku” majicu.
19. 04. 2024. u 18:00
REM USVOJIO LISTU KANDIDATA ZA UO RTS I UO RTV: Osam imena konkuriše za dva mesta, prigovori mogući do 2. maja
SAVET Regulatornog tela za elektronske medije (REM) utvrdio je danas listu kandidata za jednog člana Upravnog odbora Radio-televizije Srbije i jednog člana Upravnog odbora Radio-televizije Vojvodina, objavljeno je na sajtu ovog regulatornog tela.
19. 04. 2024. u 17:40
OTEŽANO DISANJE, GLAVOBOLJE, UBRZAN RAD SRCA... Beograđani se žale na brojne tegobe, lekar objasnio o čemu je reč i kako možemo sebi pomoći
NEMA ko se danas i ovih dana ne žali na otežano disanje, kratak dah, glavobolje i ubrzan rad srca - šta se dešava sa ljudima u Beogradu i Srbiji danas svi se pitaju. Svi kao da su ustali na levu nogu, žale na ove tegobe i strahuju da li to što se ovako osećaju može da dovede do opasnih posledica.
19. 04. 2024. u 17:34
Komentari (2)